Төлеу сөз- көркем шығармада кейіпкердің сөзін айтылған қалпын сақтамай, тек мағынасын ғана жеткізетін сөздер. Мысалы, "Абай жолы" романында М.Әуезов Самалбек тілмәштің Абайға айтқан сөзін былай жеткізеді:
"Оның жалғыз білгенім сол деп айтқаны: алысып жатқан екі жақ бірдей Абайды тыңдау қажет десті, бірақ олардың ішінде, арғы ниетінде қандай байлау бар екенін Самалбек білмейді. Оның ойынша, Абай не қыларын өзі жақсы аңғаратын болар. Және сол өзіне лайық көрінген дағдылы жолмен куәлік айтқаны Абай басына лайық болар" дегендей кеңес тәрізді сөз айтып бітірді"
Төлеу сөз – бөгде сөздің өзгеріске ұшырап, тек мазмұны сақталған түрі. Автордың өзге біреудің сөзін өз тарапынан өзгертіп беруін төлеу сөз дейміз. Мұндайда біреудің сөзінің не туралы айтқаны, негізгі ойы сақталады да, оған тән басқа ерекшеліктер: ритмика-интонациялық бояуы мен кей сөздердің грамматикалық тұлғалары өзгертіліп пайдаланылады. Төлеу сөзде бөгде сөздің тұрлаулы мүшелері жойылып, автор сөзінің тұрлаусыз мүшелеріне, яғни бастауышы ілік септікті анықтауышқа, баяндауышы табыс не барыс септікті толықтауышқа айналады. Сонымен қатар жақ өзгеріске ұшырап, бір жақтың орнына басқа бір жақ қолданылады. Автор сөзіндегі “де” етістігі түсіп қалып, оның орнына басқа етістіктер қолданылады.
Мысалы, Әлі бұл өңірде көктің шабан тебіндеп келе жатқанын, қыс ызғарының әлі түгел айығып болмағанын әңгіме қып отырды (М.Әуезов). Елеусіз көлдің не себепті Қызылкен атанғанын сұрады (Т.Әлімқұлов).
Перевод:
Алия Молдагулова - (настоящее имя Илья) 1925 г. 25 октября, Актюбинская область,
Он родился в селе Булак Кобдинского района. Когда ему было 8 лет
1943 г. Центр подготовки снайперов
выпускники женской школы. 54-е специальные винтовки с 1943 года
бригада 4-го батальона
был снайпером. Более 30 солдат и офицеров вражеской армии
уничтожил источник.
В январе 1944 года Псковская дивизия в Псковской области 14 января
пошел в решающий бой на направлении 1944 г.
Освобождение села Казачиха от врага.
во время алии
храбро умер. Указом Президиума Верховного Совета СССР от 4 июня 1944 г. Алие Молдагуловой.
Ему присвоено звание Героя Союза. Орден Ленина
был награжден.
Улицы имени Алии, десятки школ, корабли ВМФ, Каспийское море.
Багаж называется транспортным кораблем. Памятники воздвигнуты в Актобе, Астане, Алматы, Москве, Санкт-Петербурге, Новосокольниках. Региональный в Актобе мемориал.
Музей работает.
Название текста: Әлия Молдағұлова.
Думаю так
тегін ғаламтор, ұшатын көлік, жылдамдығы жоғары поезд
Объяснение: