Бидай - астық тұқымдасына жататын аса маңызды дәнді дақыл. Қазақстанда алты түрі (Еділ бидайы, Полыпа бидайы, көже бидай, жұмсақ бидай, қатты бидай, көбен бидай) өседі, жабайы түрлері сирек кездеседі. Бидай қоңырбастар тұқымдасына жатады да, 22 түрді біріктіреді. Дәннің гүл қабықшаларынан ажыратылу дәрежесіне қарай барлық бидай түрлері жалаңаш дәнді немесе нагыз бидайлар жөне қабықты немесе полба бидайлары болып екі топқа бөлінеді. Жалаңаш дәнді (нағыз) бидайлардың масағы сынбайды, қалыпты жағдайда бастырғанда дәндері қабықшалардан жеңіл ажыратылады (жұмсақ, қатты, карлик, персикум, т. б. бидайлар). Қабықты (полба) түрлерінің масағы опырылғыш және бастырғанда өте қиын үгітіледі (спельта, мәдени бірдәнді, қосдәнді, зандури, т. б. бидайлар). Бидай түрлерінің ішінде барынша маңыздыларына жұмсақ және қатты бидайлар жатады. Бидай бүкіл әлемде 148 елдің негізгі азық - түліг болып табылады, сонымен қатар көптеген елдердің экономикасында ерекше орын алады. Азық - түлік өнімі ретінде бидайдың көптеген бағалы қасиеттері бар. Бидай -дәні аса қуатты да құнарлы азық, оны сақтау да еш қиындық туғызбайды, бір жерден екінші бір жерге тасып жеткізу де оңай және оны өңдеп түрлі өнім алуға болады.
Үстінен әрлі-берлі ұшқан құстарға жалынады. Бірақ оның өтінішін ешкім тыңдамайды. Енді өлдім деп ойлағанда алдынан найзасы бар Ақ бидайға садақ асыған адам тап болды. Оған мұнын айтады. Адам ойланды да өтінішін қабыл алады. Адам затарын жерге қойып іске кіріседі. Ақ бидайдың қасындағы шөптер тып тиып қалды олардың бидайға ауыз салып жатқан тамырларын найзаның ұшымен қопарады. Бұлаққа барып таясына су толтырып алады. Ақ бидай суға қанып құлпырып қалады.Адам бидайды жиі жиі келіп суғарып қаской тікендерді қасына жуытпайды. Адам дәнді қыс сақтайды.көктем шыққанда үйінің қасына сол дәнді егеді.жпз бойы бидай дәндерін күтіп қарайды. Адам әр жыл сайын бидай санын көбейтеді.сөйтіп адаммен ақ бидай арасындағы достық пайда болады
Объяснение: