14-тапсырма. Суретке қарап, екі қыздың диалогін құрап жазыңдар. Диалог 14-15 үнқатымнан тұрсын. Әр қыздың сөй- леу мәдениетін сыртқы келбетіне сай етіп құрыңдар.
–Хей, Айару! Кеттік,саябақта қыздар жиналып жатыр.
–Неге , сен бүгін мектепке келмедің? Мұғалімнің сені қанша уақыт бойы іздегенін білесің бе?
–Жоқ,білгім де келмейді.Мені ауырып қалды деп айта салмадыңба!
–Бірақ,сен ауырып тұрған адамға мүлде ұқсамайсың ғой.Мен қалайша өтірік айта аламын?
–Сонымен,Айару, сен саябаққа барасың ба?
–Ажар, сен менің сұрағыма әлі жауап бермедің.Оның үстіне,сөзімді бөліп жібердің.Бұл не деген мәдениетсіздік!Мені қойшы,бірақ мұғалімге деген қарым-қатынасың жарамайды.Сен одан дереу кешірім сұрау қажетсің немесе сабаққа келмеу себебіңді айт.
–Мен не істегім келеді,соны істеймін. Сен маған нұсқау бола алмайсың.Түсіндің бе?
–Құрбым, сенің ісің дұрыс емес.
–Айару,сен мені ренжіттің.Менің көңіл-күйімді бұздың. Мен енді сенімен ойнамаймын .
–Жоқ,Ажар! Сен мені барлығына кінәлап тұрсың.Содан мен саған ренжу керекпін .Бірақ, мен ақкөніл адаммын. Сондықтан мен сені кешіремін!Жақсы,сау бол!
-Сәлеметсізбе құрметті Қайрат Нұртас!, мен журналистпін, өтінемін өзіңіз туралы айтып берсеңіз. - Мен 1989 жылы 25 ақпан күні Қазақстанның Түркістан қаласында дүниеге келдім. Әйелім бар. Әйелімнің есімі Жұлдыз, үш балам бар Сезім, Алау және Нарұл. Мен қазақ тілінде Шәмшә Қалдаяқов, Әсет Бейсеуов, Ержан Серікбаев секілді көмпозиторлардың әндерін орындаймын. Менің продюсерім менің анам- Гүлзира Айдарбекова. - Өзініз орындаған әндерден өзінізге қайсысы ерекше ұнайды? - Маған барлық әндерім ұнайды, бірақ сүйікті әндерім: Ауырмайды жүрек ауырмайды, және Ол сен емес.- Қанша жасыңызда сіз алғаш сахнаға шықтыңыз?-Алғаш рет мен сахнаға 9 немесе 10 жасымда шықтым. Әртүрлі шығармашылық ұжымдармен жұмыс жасадым, соның ішінде М. Беспаевпен, Н.Өнербаевпен, Т. Серіковпен және басқалары. - Сұхбат бергеніңізге көп-көп рахмет, сау болыңыз! -Сау бол!
Бір-біріне антоним болатын тұрақты сөз тіркестер:Бетінен оты шықты (ұялды) – Беті бүлк етпеді (ұялмады).Зәресі ұшты (қорықты) – Қуанышы қойнына сыймады (қуанды)Қолы қолына жұқпады (тез қимылдады) – Саусағының ұшын қимылдатпады (қозғалмады, еш нәрсе істемеді)Бір-біріне синоним болатын тұрақты сөз тіркестер:Үріп ауызға салғандай; қыздың жиған жүгіндей – сұлу, әдемі, көрікті, келбетті; әсем, т.б.Ит өлген жер; ит арқасы қиянда – алыс, қашық, шалғай;Ит терісін басына қаптады; жерден алып, жерге салды – ұрысты, сөкті, балағаттады.
–Сәлем, Ажар!Қалың қалай?
–Хей, Айару! Кеттік,саябақта қыздар жиналып жатыр.
–Неге , сен бүгін мектепке келмедің? Мұғалімнің сені қанша уақыт бойы іздегенін білесің бе?
–Жоқ,білгім де келмейді.Мені ауырып қалды деп айта салмадыңба!
–Бірақ,сен ауырып тұрған адамға мүлде ұқсамайсың ғой.Мен қалайша өтірік айта аламын?
–Сонымен,Айару, сен саябаққа барасың ба?
–Ажар, сен менің сұрағыма әлі жауап бермедің.Оның үстіне,сөзімді бөліп жібердің.Бұл не деген мәдениетсіздік!Мені қойшы,бірақ мұғалімге деген қарым-қатынасың жарамайды.Сен одан дереу кешірім сұрау қажетсің немесе сабаққа келмеу себебіңді айт.
–Мен не істегім келеді,соны істеймін. Сен маған нұсқау бола алмайсың.Түсіндің бе?
–Құрбым, сенің ісің дұрыс емес.
–Айару,сен мені ренжіттің.Менің көңіл-күйімді бұздың. Мен енді сенімен ойнамаймын .
–Жоқ,Ажар! Сен мені барлығына кінәлап тұрсың.Содан мен саған ренжу керекпін .Бірақ, мен ақкөніл адаммын. Сондықтан мен сені кешіремін!Жақсы,сау бол!
–Сау бол,Айару!