Шынгыскан кытайда женис алган сон , бул жагдай хорезмшахтардын билеушиси Мухамбетти кобалжытты . Шынгыскан туралы дерек керек болгансон оган елшилик жибереди . Елшилермен алмасканнан кейин Шынгыскан 1218 ж кумис ,жибек ,алтын , кымбат тери жане баска заттар тиреген 500 тийеден туратын 450 адамы бар сауда керуенин жибереди .
Отырар билеушиси буны тыншылык деп жайыралап , оларды олтуриндер деп буйрык береди . Буны естиген Шынгыскан кайырханнын беруин талап етеди. Бирак олар келиспейди . Отырар каласында монгол керуенин жоюы " Отырар опаты " деп енип , Шынгысканнын согыс жариалауы отирик болды .Оган кайырханнын ис арекети себеп емес ,Шынгысканнын жоспарына Букил Азия мен Шыгыс Еуропаны жаулап алу кирген еди . Согыс жана жайылымдар алу , байлыкка ие болу , сонымен бирге монгол когамын бириктиру максатында жургизилди .
Объяснение:
китаптан кардым
ЗАҢ-Заң, құқықта (ағылш. law) - мемлекет белгілеген бүкіл нормативтік-құқықтық актілер, жалпыға бірдей міндетті ережелер; мемлекеттік биліктің жоғары өкілетті органы қабылдаған немесе тұрғындардың тікелей ерік білдіруі арқылы (мысалы: референдум тәртібімен) қабылданған, неғұрлым маңызды қоғамдық қатынастарды реттейтін нормативтік акт. Заң мемлекеттің құқықтық жүйесінің негізін құрайды. Мемлекеттік биліктің дербес бастауы ретінде Заң ежелгі замандарда-ақ тәжірибеге еніп, әдет-ғұрып жосындарының орнын басқан.
ҚҰҚЫҚ- Құқық (ағылш. 1. law (наука); 2. right) – мемлекет орнатқан және оның күшімен қорғалатын, жалпыға бірдей қоғамдық қатынастарды реттейтін тәртіп ережелерінің ( нормалардың ) жиынтығы. Құқықтың түсініктері бірнеше, бірақ мазмұндары біреу-ақ.
Құқық мазмұнының негізгі элементтері:
- қоғамның және адамдардың мүдде-мақсатын қорғау, орындау;
- қарым-қатынастарды реттеп, басқару;
- қоғамды дағдарысқа ұшыратпай, экономикалық, саяси, әлеуметтік, мәдениеттік т.б. бағытын дамытып, нығайту;
- мемлекеттік органдардың, ұйымдардың құзіретін, ара-қатынасын реттеп басқару.