Бұл көне түркі тілінде жазылған, түркі тектес халықтардың ортақ қазынасы.
Көптеген зерттеушілер бұл поэманы саясат, мемлекет басқару, әскери іс жөніндегі философиялық трактат деп жүр. Шындығында да, бұл жалаң әдеби дүние емес. Бұл бүтін бір тарихи кезеңнің мінез құлқын бойына сіңірген, қоғамдық саяси, әлеуметтік бітімі қанық, моральдық этикалық, рухани қазынамыздың негізі, арқау боларлық дүние. Ондағы бүгінгі тілімізге, ой толғамымызға төркіндес, етене жақын орамдарды көргенде, қазақ әдебиетінің солармен тікелей сабақтаса жалғасқан дидактикалық поэзия мен шешендік сөздердің, билердің орағытып, ой тастайтын кең тынысты толғамдарының дәстүрлі бірлігі «мен мұндалап» тұрады. Жүсіп Баласағұнның мемлекетті басқару қағидалары мен принциптерін, елге билік жүргізудің ережелері мен тәртібін, қоғам мүшелерінің мінез-құлық және әдеп-ғұрып нормаларын жыр еткен этикалық-дидактикалық мазмұндағы көркем туындысы.
Жүсіп Баласағұни «Құтты білікті» 1069—1070 жж. Баласағұн қаласында бастап, он сегіз айдың ішінде Қашқар қаласында аяқтаған. Қоғамдық әлеуметтік мәні терең, халықтың моральдық этикалық бағдарламасы іспеттес бұл еңбегін Қарахан мемлекетінің сол кездегі билеушісі Табғаш Арслан хан Боғратегінге тарту еткен. Түркі халықтарының тарихында бұл кезең исламның ресми қабылдауымен ерекшеленеді. [1]Құтадғу Біліг [2]– Жүсіп Баласағұнидың еңбегі. Түркия ғалымдары 1942–43 ж. «Құтадғу Білігтің» үш нұсқасын да Стамбұлдан үш томдық кітап етіп шығарды. Дастанды зерттеу ісіне, әсіресе, түркі ғалымдары Р.Р.Арат, М.Ф.Кепрюлд және А.Дильгар, т.б. көп еңбек сіңірді. «Құтадғу Біліг» дастаны орта ғ-ларда бүкіл түркі әлеміне түсінікті болған Қарахан әулеті мемлекеті түріктерінің тілінде жазылған.
Үлкен кісіні құрметтеу біздің парызымыз.Әр нәрсені бағалау керек.Қазіргі кезде жақсы даққа қалыптасу керек.Сабақ 1 қыркүйекте басталады.Таңертең ерте тұру керек.Сабақтан үйге келу керек.Жаман әдеттерді қалдыру керек.Жақсы жаққа тырысу адам мірдеті.Әрқашан артыңа қара.Гүл өсіру жердің көркі.Аналарды әрқашан сыйлап жүру керек.Жақсы адам болу керек.Ешқашан үлкеннің алдын кеспеу,сөщін бөлмеу керек.Ешқашан берілуге жол жоқ.Әр нәрсені теңеу қажет.Адам құр жатпай жұмыс істеуі керек.Батыр да анадан туады.
Объяснение:
Ешкімге ұнауға тырыспа. Оқу инемен құдық қазғандай. Көшеден үйге кеш қайтуға болмайды.Үлкенге деген сыйластықты, ештеңе білмеу ұят қылық. Берген адамның қолын қайтармай, алу керек. Адамдар бәрін біледі. Оқу бітіріп, оқуға түсу әр студенттің арманы. Қонақты үнемі қарсы аламыз. Өз елінді мақтан тұту керек.