1. «Батыр Баян» дастанының тақырыбын анықтап көріңіз. А) қос ғашықтың махаббат жолындағы күресі
В) қазақи рух пен жігер, ел намысын қорғау
С) туған жер, Отанға деген сүйіспеншілік
Д) ел бірлігін нығайту, жерді қорғау
[1]
2. Дастандағы Ноянды сипаттаған сөз оралымы?
А) қоңыр қаз
В) оққа ұшпайтын марал
С) бөрінің бөлтірігі
Д) қанды балақ
[1]
3. «Көксерек» әңгімесінде «Енді бұны өлтіріп, терісін алу керек, осы кәпір түбінде ел болмайды» деп кім айтушы еді?
A) әжесі
Ә) Қасен
Б) Бейсембай
В)үлкендер
[1]
4. «Екі бала селоның шығыс жақ шетіне екі жүз метрдей жақындап келді де, бір топ бүргеннің түбін паналап отыра кетті.» Шығармадағы бұл эпизодта Борис пен Серік ...
А) немістерден қашып келеді.
В) Серіктің әкесін іздеп жүр.
С) Иван Гаманға хат әкеле жатыр.
Д) отрядты іздеп келе жатыр.
[1]
5. «Тәмпіш қара» повесіндегі шығарманың шешімі -
А) Ертай салған суреттің «Октябрь балалары» газетіне шығуы
В) Иманбектің Шаншатайдан кешірім сұрауы
С) Ауыл балаларының газетке деген қызығушылықтарының оянуы
Д) Балалардың мақаланы Теке қарттың үйіне барып оқуы
[1]
6. Абылайдың Қанай биге «Баянсыз қанатымды қалай жаям?» деуінің себебін түсіндіріңіз. Ойыңызды дәлелдеп жазыңыз (3-4 сөйлем).
[2]
7. Көксеректің ауыл тұрғынына айналған кезі мен жойқын, дүлей күшке айналған бейнесін салыстырыңыз (3-4 сөйлем).
[2]
8. «Тәмпіш қара» повесінде Шаншатай бойынан қандай қасиеттерді байқай алдыңыз? Шығармадан нақты дәлелдер келтіре отырып, өз ойыңызды 3-4 сөйлеммен білдіріңіз.
[2]
9. «Осынша бүліншілікке қанішер қарақшы Гитлер жауапты! Баланы анадан, ананы баладан айырған сол қарақшы!» деген Сильвестердің ойын әрі қарай дамытып жазыңыз (3-4 сөйлем).
10. Үзіндідегі көркемдегіш тәсілдердің қолданысын түсіндіріңіз (3-4 сөйлем).
Ерлерді ұмытса да ел, сел ұмытпас,
Ерлерді ұмытса да ел, жел ұмытпас.
Ел үшін жаннан кешіп, жауды қуған
Ерлерді ұмытса да ел, шөл ұмытпас.
Ел жауын зерттеп, өрт боп, тынбай жортқан,
Ерлерді ұмытса де ел, бел ұмытпас.
Ел үшін төккен ерлер қанын жұтқан,
Ерлерді ұмытса да ел, жер ұмытпас.
Арқаның селі, желі, шөлі, белі
Ерлерді ұмытпаса, ел де ұмытпас!
[2]
11. «Ел мүддесін ойлаған Баян батыр – ерліктің, отаншылдықтың үлгісі» деген пікірді қалай түсіндіресіз? Шығармадан дәлелдер келтіре отырып эссе жазыңыз.
Ескі әдебиеттің соңы мен жаңаша жазба әдебиеттің басы болып табылатын зар заман ақындарының бір ерекшелігі де осында. Бұлар жай ғана ақындар емес еді, халық қамын ойлаған, келешегін кеңінен көре білген ғажайып ұлт қайраткерлері туған халқының болашағына бей-жай қарай алмады.
Олардың ең басты көтерген тақырыбы – ұлт ретінде жойылып, бодандық кіріптарлыққа түсуге қарсылық, азаттық деген құндылыққа сенімнің азайып кету қаупінен сескенгеннен туындаған өршіл жырлар. Сондықтан ақындардың өлең-жырларында патшалық Ресей шенеуніктерінің озбырлығы мен сұрқия саясаты жан-жақты суреттеледі.
Болама әлде тағы керекпа