1. Өткен шақ — іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі. Өткен шақ 3 топқа бөлінеді: 1) Жедел өткен шақ “-ды, -ді”, “-ты, -ті” жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. Мысалы: “келдім”, “таптыңдар”. 2)Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің “-ған, -ген”, айғақсыз түрі көсемшенің “-п”, “-ып”, “-іп” тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: “барған”, “айтқан”, “барыпты”. 3) Ауыспалы өткен шақ — іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. Есімшенің “-атын, -етін”, “-йтін” формалары арқылы жасалады. Мысалы, “тыңдайтынбыз”, “көретінсіңдер”. Келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәттен кейін болатынын білдіретін етістіктің бір шағы. 2. берерміз, айтпассың, жүрмек, айтпақшы, барады, оқиды
Сен осы бастан әдемілеп жаз, сонда алдағы уақытта да жақсы жазатын боласың. Ол хат жазар, жазбас өзі білсін, сен уайымдама. Сен оның сабағына көмектес, сенен басқа оған көмектесетін ешкім жоқ. Оның достары көмектесер не көмектеспес, оны өздері шешсін. Сен ертең міндетті түрде кел, сен келген соң шаруаны толық түсіндіремін. Келістік қой, келетін бол, басқалары келер не келмес, маған ол маңызды емес. Сен осы туралы ұстазыңа айт, маған анам айтқан,-де. Маған әжем айтатын, ата-анаңды сыйла, үлкенді құрметте,- деп. Олар саған сонымен шындықты өздері айтар, айтпас, оны мен білмедім.
құрлықтарының, мемлекеттің, қазақстанның, жолының, ғылымның, қалалардың