Мәтінді оқып, негізгі және қосымша ақпаратты анықтаңдар. Жақсы кітап – жан азығы
Кітап – а ң баға
жетпес асыл құндылығы. Білімнің
биік белестеріне жетелейтін де кітап.
Француз жазушысы Дени Дидро;
«Адамдар кітап оқуын қойса, ойла-
уын да қояды», - деген. Ал дана хал-
қымыз: «Кітап – қазына», - деген.
Кітап оқыған адамның ақыл-ойы, білім-парасаты кітап
оқымаған адамға қарағанда әлдеқайда жоғары болады екен.
Олар қоғам өміріне белсенді араласып, үнемі ізденісте жүре-
тін көрінеді. Мұны ғалымдардың зерттеулері де растап отыр.
Бүгінгі жастар бос уақытында немен айналысады? Көзіміз
көріп жүргендей, олардың көпшілігі түрлі әлеуметтік желі-
лердегі, ғаламтордағы жаңалықтармен танысып, жүлдыз-
дардың жеке парақшаларын ақтарумен уақыттарын өткізіп
жатыр. Бұл, әрине, көңілге кірбің ұялатады. Уақыттарын
өздеріне керексіз дүниелерге арнағанша, кітап оқуға жүм-
саса, құба-құп болар еді.
Бүгінде кітап оқу үшін бар жағдай жасалған. Кітапханаға
бармай-ақ, ғаламтордан оқу мүмкіндігі пайда болды. Оқи-
тын кітабын телефонға жүктеп алып, кез келген жерде, кез
келген уақытта оқуға болады. Тек кітап оқуға деген ықылас
болса болғаны.
(Рыскул Мәтжанқызы)
!
Қазтуған Сүйінішұлы (XVII ғасыр) - мырза, батыр, жырау. Халық арасында Қарға бойлы Қазтуған атанып кеткен айтулы жорық жырауы.

Қазтуған жырау
Қазтуған жырау ноғайдың Едисан ордасының билеушісі Сүйініш мырзаның ұлы. Сүйініш мырзаның Қазтуғаннан басқа Азамат және Әдіжі атты тағы екі ұлы болған. Оның арғы ата-бабалары Ноғай Ордасының билеушілері еді. Әкесі Сүйініш Абдоллаұлы Еділ бойында өмір сүрген, кейін Қобан жаққа өтіп кеткен. XVII ғасырдың екінші жартысында жазылған орыс деректерінде Сүйініш мырзаның аты жиі айтылады. Ресей мемлекеттік архивінің көне актілер жөніндегі бөлімінің «Ноғай істері» қорында Сүйініш мырзаның және ноғай ұлысының 1660 жылдарға дейінгі деректері сақталған. Қазтуғанның шежіресі былайша таратылады: Едіге би - Нұраддин - Уаққас - Мұса - Ысмайыл би - Дінбай би - Тінікей - Абдолла - Сүйініш - Қазтуған. Қазтуғанның есімі алғаш рет тарих беттерінде 1673 жылы аталады. Орыс деректерінде оның есімі Тоған деп көрсетілген. Осы жылы қалмақ билеушісі Аюке хан өзінің бірнеше тайшысымен бірге Астрахан басшыларының алдына барып, орыс-қалмақ келісіміне қол қойып, аманат сарайындағы ноғайдың жас мырзасын босатуды сұраған. Қалмақ тайшылары мұндай қадамға едисан ноғайларының мырзасы Сүйініштің сұрауы бойынша барған болатын. Олар Сүйініштің патша алдындағы абыройлы істерін еске салды. Алайда, бұл сұрақтың жауабын Астрахан билігі емес, Мәскеудегі патшаның өзі беру керек еді. Осы кезде іске қабардин кінәзі К.М. Черкасский араласып, соңғы шешімді ұлық патшаның өзі хабарлайтынын айтып, қалмақ делегациясын жылы шыраймен шығарып салады. Қазтуған 1696 жылы ұзақ жылдар бойы Қалмақ хандығына тәуелді болған Едисан ұлысын бастап, Еділ бойынан Қырым хандығына тиесілі Қобанға көшіп кетеді. Қазтуғанның есімі соңғы рет 1698 жылғы деректе аталады. Онда Едисан ордасының мырзалары Тоған мен Гидемирдің Қобанның сол жағалауында орын алған жұтқа байланысты Мәскеуге Бейшім аға бастаған елшілікті жібергені жазылған.
Объяснение:
мине