118-сабақ Жетіқарақшы
1. Мәтінді оқы. Сұрақтарға жауап бер.
халқы
Ерте заманда
қазақ
таңның қашан ататынын Жетіқа-
рақшы немесе Темірқазық жұл-
дыздарына қарап білген. Жетіқа-
рақшы Темірқазықты тәулігіне бір
рет айналып өтеді. Ол түн алдында,
түн ортасында, таң алдында орнын
өзгертеді және оның орны жыл
мезгілдеріне қарай да өзгеріп отырады. Сол себепті қазақ
халқы оны «аспан сағаты» деп атайды. Жетіқарақшы нау-
рыз және сәуір айларында аспаннан анық көрінеді.
Аңыз бойынша, Жетіқарақшы аттары шыққан ұрылар
екен. Халық мұны білген соң, олар аспанға қашып кеткен.
1. Ерте заманда халық таңның қашан ататынын қалай білген?
2. Жетіқарақшы Темірқазықты тәулігіне неше рет айналып
өтеді?
3. Жетіқарақшы жұлдызының орны тұрақты ма?
4. Жетіқарақшыны аспаннан қай кезде анық көруге болады?
решить
Тайқазан — Түркістандағы қасиетті қазан. Бұл қазан 1399 жылы 25 маусымда(хижра 801 жыл, 20-шаууал) Түркістан қаласының батысында, 27 шақырым жерде орналасқан Қарнақ елді мекенінде, сирек кездесетін жеті асыл металдың(мырыш, латын, қола, қорғасын, мыс, күміс, темір) қо йылған. Қазанның салмағы 2 тонна, сыйымдылығы 3 мың литр, биіктігі – 1,60 метр, диаметрі- 2,42 метр.Тұғырының биіктігі - 0,54 метр, диаметрі – 0,607м.