Заилийский Алатау, хребет Северного ТяньШаня до второй половины века называли «Небесные горы». «Горы словно висели в небе светом, писал известный путешественник и географ Средней Азии и Казахстана П. П. СеменовТянь Шанский. Острые пики, тяжелые пирамиды, грандиозные купола, ломаные и округлые перевалы казались сплошной стеной, воздвигнутой на краю земли». Действительно, такое впечатление возникает, когда впервые видишь Заилийский Алатау, подъезжая К АлмаАте. Могучей грядой с белоснежными вершинами поднимается он над городом, который раскинулся у его подножий. А если посмотреть схему гор ТяньШаня, то сразу станет понятным современное название хребта. Чуть извилистой лентой обозначена река Или, а за ней, несколько ниже, черным контуром выделена дуга хребта, обращенная на юг. Эти две линии соединены тонкими ниточками притоками ли, которые орошают поля и берут свое начало на вершинах Заилийского Алатау.
Здесь, в скальноледниковом поясе, образуются мощные по своей разрушительной силе селевые потоки, нередки обвалы и сход снежных лавин.
Салт және сабақты етістік
Салт етістік — табыс септікті сөзді қажет етпей, түрлі қосымшалы сөздермен тіркесіп келетін етістік түрі. Салт және сабақты етістіктердің тұлғалық жағынан айырмасы жоқ, негізгі ерекшелік етістіктің ішкі мағыналық құрылымында. Етістіктің салт не сабақты болуы мағыналарының нысанға бағытталуына байланысты болғандықтан, Салт етістік сабақты етістікке, керісінше, сабақты етістік салт етістікке айнала алады. Салт етістікті сабақтыға айналдыруда -тыр, -тір, -дыр, -дір, -ғыз, -гіз, -қыз, -кіз, -ыр, -ір, -т секілді өзгелік етіс жұрнақтары (ағаш өсті — ағашты өсір; орындықта тұр — орындықты тұрғыз, т.б.), ал сабақты етістікті салт етістікке айналдыратын -ыл, -іл, -л, -н тәрізді ырықсыз, өздік етіс жұрнақтары (сабақты оқы — сабақ оқылды; кітапты ал — кітап алынды, т.б.) үлкен рөл атқарады.
Сабақты етістік — табыс септігіндегі сөзді керек ететін етістік түрі. Табыс септікті тура толықтауышты меңгеру немесе меңгере алмау қасиетіне қарай етістіктер салт және сабақты болып бөлінеді. Салт және сабақтылық категориясы етістіктің грамматикалық семантикасымен байланысты қалыптасқан құбылыс. Оның субъекті мен объектінің грамматикaлық (синтаксистік) қатынасын өзгертіп отыратын ішкі семантикалық мазмұны болады. Мысалы, құданы шақыр, ақиқатын біл, қымызды сапыр.