ОбъҚыз жібек -қазақтың ең көне мұраларының бірі, лиро-эпостық дастан. «Қыз Жібек» жыры - аңыз емес, тарихи оқиға, кейіпкерлері өмірде болған адамдар. Жырдың негізгі кейіпкерлері - Төлеген мен Жібек бірін-бірі шын сүйген ғашықтар, бірақ әке батасынан аттап кеткен Төлегеннің өлімі мен Жібектің қайғылы тағдыры талай жанарларға жас үйірілтпей қоймайды. Жібек бейнесі - сұлулық пен әсемдіктің нышаны, қазақ халқының мақтанышы, рухани ескерткіш.
Тарихы
A.
Қыз Жібек.
'Қыз Жібек–лиро-эпостық жыр. Шамамен XVII-ғасырда жазылған. Жыр нұсқалары арасында айырмашылық аз. Тұңғыш рет Е.А. Александров Мұсабай ақыннан жазып алып, мазмұнын орысшаға қара сөзбен аударған (1880). 19 ғасырдың екінші жартысында татар мұғалімі Фалиолла Тухватуллин Зайсан өңірінен “Қыз Жібек” жырын жинап, 1894 жылы Қазанда бастырған. Сондай-ақ Жүсіпбек Шайхысыламұлы Қазан қаласында 1900, 1903, 1905, 1909, 1911 ж. қазақ тілінде жариялаған. “Қыз Жібектің” Тухватуллин жинаған нұсқасы 1925, 1933, 1939, 1957, 1967 ж. басылып шығып, 1958 жылы “Қазақ эпосы”, “Казахский эпос” жинақтарында, 1963 жылы “Қыз Жібек” деген атпен қазақ, орыс тілдерінде жарияланды, 1988 жылы орыс тілінде жеке кітап болып шықты. Қазір ҚР Орталық кітапханасының қолжазба қорында жырдың бірнеше нұсқалары сақтаулы. Оның ішінде Қ.Мырзағалиев, Ә.Дәнікеров, Ж.Қалмағамбетов, Е.Рақметов, Р.Мәзқожаев нұсқалары бар. “Қыз Жібек” жырында қазақ халқының өмірі, тұрмысы, кәсіп-тіршіліктері, салт-санасы, елдік, ерлік істері, ар-ожданы мен арман-мақсаты қызғылықты әрі көркем жырланады. Жыр мазмұнында Базарбай байдың Төлеген атты ұлы 14 жасқа толғанда өзіне жар іздеп, 210 сұлудың арасынан Сырлыбай ханның Жібек атты қызын ұнатқандығы айтылады. Үш ай Сырлыбай ханның елінде болған Төлеген өз еліне бармақ болып сапарға шығады. Бірақ Жібекті қызғанып, жол тосқан Бекежан қапыда Төлегенді өлтіріп, қазасын Жібекке өзі келіп естіртеді. Сол үшін Бекежан өлім жазасына кесіледі. Жырдың 2-бөлімінде хабарсыз кеткен Төлегенді іздеп шыққан інісі Сансызбай қалмақ ханы Қоренді өлтіріп, Жағалбайлы елін жаудан азат еткендігі айтылады
Табиғат-ол біздің екінші үйіміз. Біз табиғатты қорғауымыз керек. Мысалы Жаз мезгілінде қоқыстарды жинастырамын,ағаштарды суғарамын. Ал Күз мезгілінде ағаштан жерге түскен жапырақтарды,бұтақтарды жинастырып,сыпырамын. Қыз мезгілінде қалың қарды күреймін. Көктем мезгілі өте керемет мезгіл. Бұл мезгілде ағаштар гүлдейді. Мен сол гүлдеп жатқан ағаштарды сындырмаймын,қорғаймын. Осылай əр жыл мезгілінде табиғатымды қорғаймын. Табиғат бізді ешқандай жыл мезгілінде қарамастан,таза ауасын беріп жатыр. Табиғатты қорғайық достар!
Объяснение:
можно луч отв)
РУХАНИ ҚҰНДЫЛЫҒЫ:
Бұл әңгіме "Нар идірген" атты күйдің шығу тарихын баяндайды.Естемес атты шалдың жас қызға Жаңылға ғашық болуы, ол қыздың басқа жігітті Оразымбетті жақсы көруі. Менің ойымша бұл әңгіменің идеясы:"Тең-теңімен,тезек қабымен". Яғни әр адамға өмір берілгеннен кейін оны үшке бөледі.(бүлдіршін, жалындаған жастық шақ, кәрілік шақ)
Объяснение: