Окылым. Мәтінді түсініп оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
Біздің еліміздің табиғаты өте ерекше. Жыл мезгілінің қай тұсын алсаң да, я
каламыз, я ауылымыз жайнап тұрады. Қазір қыс мезгілін алсақ терең тыныс алатын таза
ауа, ақ көрпесін жамылған жер,екі беттері алмадай боп шана тепкен балалар. Ал енді
көктем мезгіліне сипаттама берсек жан-жақты бәрі көгеріп, жер астынан бәйшешегіміз
бүршік атып шығады. Жаз нағыз жеміс-жидектің пісіп, балалардың мәз-мейрам болатын
уақыты.Күзге тоқталсақ, бұл жыл мезгілі әсіресе ақын аға-апаларымыз тілін түсіне білеті
алтын уакыт.Иә, қалай дегенде де менің өлкемнің табиғаты тамаша,кең байтақ! Мен осы
елде қазақ болып туылғаныма қуанамын!
1. Мәтіндегі негізгі ойды анықтап жазыңыз.
Мәтіннен жыл мезгілдерінің сипатын білдіретін 5 тірек сөзді теріп жазыңыз.
Тірек сөздер:
ЭТО СООР КТО НЕ ПРАВИЛЬНО ТОМУ БАН НА ВСЕГДА
НАҚОсышақНақ осы шақСобств. наст-е1. Отыр, түр, жүр, жатыр + ж/ж2. Осн.глагол+ып,іп,а,е,и+4гл+ж/жМен жатырмынСен ойлап жүрсің Ауспалы осы шақНаст.перех время1. Осн.глагола+суф: а,е,й+ж/жМен ойнаймын
КЕЛЕРШақБолжалды келер шақБудущее утвердительное1. Осн.глагола+суф:ар,ер,р+ж/жПосле отрицательной формы присоединяем суф. сМен келермінСен жазбақсанесімшеМақсатты келер шақ
Будущее предположительное1. Осн.глагола+мақ,мек,бақ,бек,пақ,пек,шы,ші+ж/жВ отричательной форме используем емесМен сойлемекпінСен жазбақсын Ауспалы келер шақ1. Осн.глагола+суф:а,е,й+ж/жМен базарға барамынкөсемшеӨТКЕН ШАҚЖедел өткен шақОчевидное время1. Осн.глагола+суф:ды,ді,ты,ті+ж/жМен барғанмынесімшеБұрыңғы өткен шақДавнее время1. Осн.глагола+суф:қан,кен,ған,ген+ж/жМен бараппынкөсемше2. Осн.глагола+ып,іп,п+ж/жСен кеткен екенсің 3. Сложная фор.образ:осн.глагола+один из суф.+еді,екен+ж/жМен жазатынмынесімшеАуспалы өткен шақ1. Осн.глагола+атын,етін,йтын,йтін+ж/ж 2. Часто упротребляется с глаголами еді, при употреблении наречия қазір,бүгін,ертеңСіз ертең баратын едіңіз