Мәтінді оқып, төменде берілген тапсырмаларды орында. Біржан мен Сара айтысы - айтыс өнерінің озық үлгілерінің бірі. Айтыс 1871 жылы қазіргі Алматы облысының Қапал-Ақсу өңірінде Біржан Қожағұлұлы мен Сара Тастанбекқызы арасында өтеді. Бұл айтысты ең алғаш 1898 жылы Қазанда «Қисса Біржан сал менен Сара қыздың айтысқаны» деген атпен Жүсіпбек қожа Шайхисламұлы жариялады. Біржан мен Сара айтысы сол тұстағы қазақ әйелдерiнiң бас бостандығы мәселесін, адамгершілік пен әділдікті, шындықты өзекті тақырып етіп көтереді. Екі ақын өздері тұрған екі өңірдің жақсы-жайсаңдарының сан алуан адамгершілік қасиеттері мен келеңсiзiс-әрекеттерін жайып салып, оларға халық талабына сай келетіндей баға беріп отырады. Сарыарқадан Сараны жеңемін деп Жетісуға келген Біржан сал басынан амандасу рәсімін өз бойында дос тұрмақ дұшпан кемiтер бір міні жоқ сұлудың, шебер ақын, шешен қыздың бетін қайырып, жігерін жасытып алуға пайдаланбақ болады. Айтыс алға шында рулық бағыталса да, кейiн дәстүрлі арнадан ауытқып, жүйелі өнер сайысына, көркем де кестелі сөз жарысына айналады. Айтыста халқымыздың әдептілік пен әсемдік туралы пікірлері, эстетикалық талғам талаптары кең көрініс тапқан. Осының бәрі Біржан мен Саранын 19 ғасырдағы қазақ халқының болмыс-тіршілігін жан-жақты суреттейтін көркем туынды екенін айқын аңғартады. Айтыс негізіндегі Қ. Жұмалиевтің либреттосы бойынша 1946 жылы М. Төлебаев «Біржан - Сара» операсын жазды. 4. Сұрақтарға жауап беріңіз. Біржан Жетісу жеріне қандай мақсатпен келді? Сарыарқадан Сараны жеңемін деп мақсатпен Жетісуға келген Біржан сал басынан амандасу рәсімін өз бойында дұшпан тұрмақ дос кемітер бір міні жоқ сұлудың, шешен ақын, шебер қыздың бетін қайырып, жігерін жасытып алуға пайдаланбақ болады. Сарыарқадан Сараны жеңемін деп Жетісуға келген Біржан сал басынан амандасу рәсімін өз бойында дос тұрмақ дұшпан кемітер бір міні жоқ сұлудың, шебер ақын, шешен қыздың бетін қайырып, жігерін жасытып алуға пайдаланбақ болады.
Алматы - ең әдемі калалардың бірі. Ол - 1854 жылы бұрынғы "Алмалық" деген қазақ қыстағының орнына салынған Верный бекінісі.Ал 1867 жылдың көкек айының 11- нең бастапмВерный қаласы деп аталды. 1921 жылдың ақпанында Алматы қаласы депиаталды.Қазақстан Республикасының астанасы ең алғашқыда Орынбор қаласында, оданкейін Қызылордада болды.1929 жылы астана Қызылордадан Алматыға көшіріледі. Алматы 1998 жылға дейін Қазақстан мемлекетінің астанасыболып саналады.Қазір елордамыздың Астана қаласы екенін білесіндер.Алматыда республика сарайы,Достық уйі,Спорт сарайы,Оқушылар сарайы және көп қабатты қонақ үйлер бар. Қалада тарихи орындар,мұражайлар,көрікті ғимараттар,бақтар өте көп.
Бiрақ кiрпi алма жинай алмады, түлкiден қорғана алмады. Ал қарға ұша алмады. Кiрпi қайтадан қарғаға келдi. Но ёж яблоки собирать не мог, от лисы защищаться не мог. А ворона летать не могла. Ёж снова к вороне пришёл.
– Қарға, менiң тоным жақсы екен. Мен алма жинай алмаймын, түлкiден қорғана алмаймын. – Ворона, моя собственная шуба хорошая, оказывается. Я яблоки собирать не могу, от лисы защищаться не могу.
– Ал мен ұша алмаймын, барлық қарғалар менен қашады. – А я летать не могу, все вороны от меня убегают (избегают меня) .
Әркiмнiң өз тоны өзiне жақсы. Каждому своя шуба хороша.
