Басыңқыдағы іске бағыныңқыда айтылған іс немесе бағыныңқыдағы іске басыңқыдағы іс қарсы қойыла айтылған сабақтасты қарсылықты бағыныңқы сабақтас дейміз.
Қарсылықты бағыныңқылар: қайтсе де?, не етсе де?, қайткенмен?, не еткенмен ?деген сұрауларға жауап береді.
Қарсылықты бағыныңқының баяндауыштары мынадай жолдармен жасалады.
а) Шартты райлы етістікке да, де жалғасып келуі арқылы.
ә) шартты райдың болымсыз түрінен: са,-се.
б)есімшеге көмектес септік (мен) Есімшенің бұл да,де шылауы қосылып та қарсылықты сабақтас құрмалас сөйлем жасалады.
в) есімшеге - ша,-ше жұрнағы жалғану арқылы.
г) а,-е,-й көсемше түрінен болады.
ғ) келер шақ есімшенің болымсыз түрінен шығыс септік жалғану арқылы ( тан,-тен )жалғану арқылы жасалады.
Қарсылықты бағыныңқы сабақтастың жасалу жолдары
Бағыныңқының баяндауышы
Тұлғалық белгісі
сұрауы
сызбасы
1.Шартты рай
-са,-се
-да,-де
Қайтсе де?
Не етсе де?
// шаршаса да,
//.
2.Көсемше
-ған,-ген, -ғаны,
гені,-ғанына,-геніне
болмаса,қарамастан қарамай
қайткенмен?, не еткенмен?, қайткенше?, не еткенше?, қайтпей? (не етпей? болмаса?)
1998 жылы 6 мамырда - еліміз президенті Н.Ә. Назарбаев Ақмола қаласын Астана деп атауға жарлық шығарды. 1998 жылғы 10 маусымнан- жаңа астананың ресми тұсаукесері болып өтті. Содан бері осы күн Астана қаласының туған күні ретінде мерекеленеді.
«Астана-бас қала» - деп айтылуында үлкен сыр жатқан секілді. Ата-анаммен Астана қаласына Қала күнін атап өтуге барғанымда оған мен көз жеткіздім. Жаңа астанада бой көтеріп жатқан көп қабатты үйлер жаңаша сәнмен, ерекше көрікпен салынып жатыр екен. Қаланың әсемдігіне қарап көзің тоймайды. Шет елдердегі қалалар секілді. Жаңа қаланың ортасынан бой көтерген Бәйтеректің, Ақ орданың, Үкімет үйібәрі-бәрі де ерекше сәнмен орын тепкен. Әсіресе алаңқайларға егілген,қазақша өрнекпен бейнеленген қызыл- жасылды гүлдер, жан-жағына салқын леп таратып тұрған түрлі-түсті фонтандар, халқымыздың ертегі-дастандарынан алынған ертегі кейіпкерлерінің мүсіндері менің көз алдымнан ешқашанда кетпейтін шығар. Сонда жүріп жанымда сыныптас достарым болмағанына өкіндім. Мүмкін биылғы оқу жылында сыныпымызбен ұйымдасқан түрде Астана қаласына барармыз деп ойлаймын. Бұл менің ғана емес, көптеген достарымның арманы. Ал жақсы нәрсені армандау, жақсы ниет жасау кез-келегн қазақ баласына тән қасиет.
Қарсылықты бағыныңқы сабақтастың жасалу жолдары.
Басыңқыдағы іске бағыныңқыда айтылған іс немесе бағыныңқыдағы іске басыңқыдағы іс қарсы қойыла айтылған сабақтасты қарсылықты бағыныңқы сабақтас дейміз.
Қарсылықты бағыныңқылар: қайтсе де?, не етсе де?, қайткенмен?, не еткенмен ?деген сұрауларға жауап береді.
Қарсылықты бағыныңқының баяндауыштары мынадай жолдармен жасалады.
а) Шартты райлы етістікке да, де жалғасып келуі арқылы.
ә) шартты райдың болымсыз түрінен: са,-се.
б)есімшеге көмектес септік (мен) Есімшенің бұл да,де шылауы қосылып та қарсылықты сабақтас құрмалас сөйлем жасалады.
в) есімшеге - ша,-ше жұрнағы жалғану арқылы.
г) а,-е,-й көсемше түрінен болады.
ғ) келер шақ есімшенің болымсыз түрінен шығыс септік жалғану арқылы ( тан,-тен )жалғану арқылы жасалады.
Қарсылықты бағыныңқы сабақтастың жасалу жолдары
Бағыныңқының баяндауышы
Тұлғалық белгісі
сұрауы
сызбасы
1.Шартты рай
-са,-се
-да,-де
Қайтсе де?
Не етсе де?
// шаршаса да,
//.
2.Көсемше
-ған,-ген, -ғаны,
гені,-ғанына,-геніне
болмаса,қарамастан қарамай
қайткенмен?, не еткенмен?, қайткенше?, не еткенше?, қайтпей? (не етпей? болмаса?)
//шаршағаны болмаса, //.
шаршағанына қарамастан,қарамай, //.
3.Есімше
-а,-е,-й, тұра
қайте?
не ете тұра?
// көре тұра, //.
Объяснение:
я так думаю