ХХ ғасырдың соңғы жартысындағы қырғиқабақ соғыс халық пен халықты
іштей қырқыстырып, ел мен елді кҥндестей аңдастырып қойғаны сонша, бір
халық екінші бір халық туралы, бір ел енді бір ел туралы жақсылық ойлаудан
айырылып қала жаздады. Ал жер бетінде, аспан астында бірге тіршілік кешіп
отырған Адам-атаның баласы ретінде бір-біріне мейіріммен қарау, бір-бірін
тҥсінуге тырысу, кезіккен мҽселені сҿзбен шешуге қҧлшыну деген сияқты
саналы да адами қасиеттер енді-енді ғана ырықты орынға шығып келе жатқан
сыңайлы. Ҽрине «бҥкілдей солай болып кетті» десек асырып айтқандық болар
еді. Ҿйткені, дҽл осы кездің ҿзінде болып жатқан орынсыз қантҿгістер
қаншама?! Ҽйткенмен, ҿткен ғасырлармен салыстырмалы тҥрде айтқанда,
бҥгінгі ҽлемде жалпы адами саналылықтың басым тҧрғаны ақиқат. Қытай
халқында «Қашан да тҥсіністік жасасын» деген аталы сҿз бар. Сол
айтқандай, бҥкіл адамзат, ҽр ел бір-бірін жақынырақ білуден, ҿзара тҥсінісе
жҥруден ҧтпаса, ҧтылмасы анық.
Міне, осындай ырықты орынға шыққан адами саналылықтың нҽтижесінде,
ХХ ғасырдың 80 жылдарына келгенде неше ондаған жылдар тарс бекітулі
жатқан Кеңес Одағы мен Қытай шекарасы ашылды. Одан кҿп ҧзамай Кеңес
Одағы ыдырап, Қазақстан Республикасы ҿз тҽуелсіздігін жариялады да,
Қытаймен дипломатиялық қарым-қатынасқа (1992 жыл), достық, тату
кҿршілік қатынасқа ҿзі шықты.
Биылғы жылдың (2014ж.) 3 қаңтарында Қазақстан мен Қытайдың
дипломатиялық қарым-қатынас орнатқанына 22 жыл толды. Қытай
Қазақстанның тҽуелсіздігін ең алғаш мойындаған ҽрі дипломатиялық қарым-
қатынас орнатқан мемлекеттердің бірі. Дипломатиялық қарым-қатынас
орнатқаннан бері, екі елдің байланысы ҿзара сенім, теңдік, тиімділік, ҽріптестік
негізінде, барлық сала бойынша бір қалыпты даму қарқынын сақтай отырып,
осы аймақта, тіпті дҥниежҥзінде тату кҿрші, сенімді достық қарым-қатынас
пен ортақ дамудың тамаша ҥлгісін кҿрсетіп келеді.
Қалай салыстыруға мен білмим рухани немесе физикалық жағынан , биологияны таңдадым
Жүйелік ұқсастығы: қасқыр мен адам эукариоттарға, жануарлар әлеміне, хордат типіне, бас сүйегінің кіші типіне, төрттік суперклассқа, сүтқоректілер класына жатады. Ұрық жатырда тасымалданады, тіршілікке тән. Сараланған тістер бар. Олар әлеуметтік дамыған жануарлар. Ұқсас қаңқа құрылымы және бұлшықет жағдайы. Лактифоздан шыққан сүтпен күшіктерді тамақтандыру. Жүйке, экскреторлық, тыныс алу, қанайналым, лимфа, ас қорыту, эндоэксокриндік жүйелер ұқсас құрылымға ие. Дененің екі жақты симметриясы бар. Қасқыр мен адам - жылы қанды жануарлар.
Айырмашылықтар: Жүйелік айырмашылықтар: қасқыр жыртқыштар отрядына, адам Примат отрядына енеді. Қасқырда кейбір премолярлар (тістер) жыртқышқа айналады, азу тістер жақсы дамыған. Адамдарда азу тістер мен азу тістер (шайнау тістері) жақсы дамыған, азу тістер орташа дамыған, жыртқыш тістер болмайды. Әлеуметтік иерархиядағы айырмашылық: қасқыр 3-тен 40 адамға дейін топтасып өмір сүреді; адам максималды дамуға жетті, өркениетте өмір сүреді, пакет сияқты - отбасы. Экзокриндік жүйенің айырмашылықтары: адамдарда тер бездері бүкіл денеде, қасқырларда тек лаптардың жастықшаларында болады; қасқырда иіс бездері бар, адамда жоқ. Қасқыр - жыртқыш, ол ауланған жануарлардың етімен қоректенеді. Жыртқыштық енді адамдарға тән емес, барлық жерде тіршілік етеді. Қасқырда шаш сызығы жүн түзеді, ол іш пен аяқ табақшаларынан басқа бүкіл денені біркелкі жабады. Қатты, түктер бір-біріне тығыз жабысады. Адамдарда шаштың сызығы азаяды. Адамның жүйке процестері қасқырға қарағанда бірнеше есе күрделі - бірінші сигнал жүйесі (анализаторлардың көмегімен әлемді қабылдау) және екінші сигнал жүйесі (сөздерді, шартты белгілерді және бейнелерді қолдану арқылы қоршаған ортаны қабылдау) бар. Қасқырға тек бірінші сигнал беру жүйесі тән. Адамға мәнерлі сөйлеу, абстрактілі ойлау және сана тән, бұл бізге бір-бірімізбен ең жоғары деңгейде байланыс орнатуға мүмкіндік береді. Қасқырлар бір-бірімен улау, ырылдау, үру және басқа да қарабайыр тәсілдермен байланысады. Адамға тік жүру және онтогенездің онымен байланысты белгілері тән (доғалы табан, жамбас сүйегі және S-тәрізді омыртқа), қасқыр төрт аяқпен жүреді. Адам еңбек етуге бейімделген, ол құрал-саймандар жасай алады, қасқыр жұмыс істеуге бейімделмеген және қарабайыр тәсілдермен тіршілік етеді. Қасқырдың жұлын омыртқасы болады, ал адамда болмайды.
Рухани болса: қасқырлар батылдық, ашуланшақтық, қатыгездік қасиеттеріне ие, тек өзінің мақсаты, мақтанышы, бар күшімен қорғану үшін шынайы көшбасшыны, өзінің табиғатына адал, еркіндікті, әділдікті таңдайды, кешірмейді, түнді жақсы көреді, жалғыздықты ойлайды. Кейбір адамдарда осы қасиеттер бар
дай матын