7-тапсырма. Мәтiндi окы. Жүсіп Баласагун туралы косымша молiмет ізде.
Казак даласынан шыккан ойшылдардын көрнекті өкілі Жүсiп Баласагуннын «Кутты білік» дастаны казактын тарихы, мәдение тiмен сабактасып, емiр шындыгын баяндауымен дараланады. .Кутты білік» дастаны - өзінін тарихи мәнiн еш уакытта жой
майтын рухани мура. Әдiлеттi басшы баскарган, ізгілік орнаган
когамда өмір сүру кай кезенде болмасын, а iзгi ар
ман-мураты болган. Әр халыктын өзге журтка уксамайтын бiтiм-бол
мысы, өзіндік тагдырын айқындайтын басты ерекшелiгi болады.
Жүсіп Баласагүн өзінін кунды мурасында адамгершілікті, адалдыкты, адамды сүюді жырлайды. Дастандагы негiзгi идея ел муддесiн ойлайтын адал басшынын бейнесін көрсету аркылы әдiлеттi когам орнату, мемлекеттi дурыс баскару, білімді игеру. акылды, канагатшыл және iзгiлiк, кiсiлiк касиеті бар тулга тәрбие леу. Дастанга тән ерекшелік - адамгершілікті насихаттау.
Урпактан урпакка мура боп калган бул дастанда когам ту ралы, а асыл қасиетi - iзгiлiк туралы айрыкша жырланады. Ұлттық тәрбие кундылықтарын жас урпак бойына сiнiруде Жүсіп Баласагунның «Құтты білік» дастаны улкен рел аткарады. Өз заманынан озык туган улы тулганын «Құтты бiлiк. дастаны - талiм-тәрбиелiк кундылыктын кайнар көзі. Бул дастан а iзгiлiкке, имандылыкка ундейдi, рухани тазалыкка шакырады.
Қай жерде жүрсеңдер де, қоғамнан өз өмірін таба алмай, өмірдің қиын тағдырына ұрынып, жағымсыз қылықтарға әуестеніп кеткен адамдарға жек көрінішті кейіппен қараудан аулақ болыңдар, өйткені ондай адамдардың арамызда көп болуына қоғамдағы Иса сияқты адамдар, біздер кінәліміз. Әке – шешенің қамқорына зәру болған, Қасым секілді Құрбы - құрдастарыңа оң көзбен қарап, жанашырлық танытсаңдар нұр үстіне нұр болатынын, өз мәртебелерің артатынын естеріңнен шығармаңдар.
Жерде жетім жыласа,
Көкте періште қайғырады - дейді.
Жетімін жылатпаған ел болайық