Қолөнер туралы диалог.
– Сәлеметсіз бе, әже!
– Амансың ба, Бейбіт!
– Қалайсыз? Үй тапсырмасына көмектесіп жібере аласыз ба?
– Иә, айта ғой, құлыным.
– Біз қолөнер туралы өтіп жатырмыз. Түсінбейтінім, қолөнершілер тек тұрмысқа қажетті бұйымдарды ғана жасай ма?
– Жоқ, онымен шектелмейді. Олар тіпті музыкалық аспаптар, қару-жарақтарды да жасайды.
– Мәссаған! Ал бұрынғы заманда табиғи шикізаттан, яғни саздан, құмнан, тастан не жасай алған?
– Құмыра, көзе, ыдыс-аяқ жасаған ғой, балам.
– Ал тастан, мыстан қылыш, найза секілді қарулар істеген бе?
– Дұрыс айтасың.
– Олар зергерлік бұйымдарды да жасайды. Әсіресе әйелдерге зергерлік бұйымдардың неше түрлісі болған. Менің сандығымда шолпы, сырға, білезіктер бар.
– Шынымен бе? Жүріңізші, көрсетіңізші.
– Жүре ғой, балам.
Көптік жалғау алты түрлі: -лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер сөзге (зат есімге) үндестік заңы бойынша бір түрлі жалғанып, заттың кептігін білдіреді. Мысалы: оқушы-лар, үй-лер, қыз-дар, мектеп-тер т. б.
Көптік жалғау тек өзі жалғанған сөз білдіретін заттың көптігін ғана емес, сонымен бірге сол зат көпке ортақ екенін де білдіреді..Қазақ тілінде неше жалғау бар?(4 жалғау бар: көптік, септік, жіктік, тәуелдік)Көптік жалғауларын ата.(-лар, -лер, -дар, -дер, -тар -тер)–лар, -лер жалғаулары қандай дыбыстардан кейін жалғанады?(дауысты және р, й, у дыбыстарынан кейін жалғанады)–дар, -дер жалғаулары қандай дыбыстардан кейін жалғанады?(ұяң з,ж және үнді л, м, н, ң дыбыстарынан кейін жалғанады)–тар, -тер жалғаулары қандай дыбыстардан кейін жалғанады?(қатаң дауыссыз және б, в, г, д ұяң дауыссыз дыбыстарынан кейін жалғанады)