18. Мәтінді түсініп оқы. Отырар — көне қала. Қаланың орны Отырартөбе деп аталады. Бұл жерде қыш ыдыстардың қалдықтары кеп, Отырар қаласында ұлы ойшыл Әбу Насыр әл-Фараби туған. Отырарда сәулетті сарайлар мен мешіттердің болға- нын дәлелдейтін жәдігерлер* көптеп кездеседі. «Қазақстан тарихы» оқулығынан • Мәтінде қандай қала туралы айтылған? • Қарамен жазылған сөйлемнен тұрлаулы мүшелерді тап. Сызықшаның қойылу себебін түсіндір.
Қазақтың күй өнері қазақ халқында ерекше орын алады. Себебі қазақтың күйін тыңдап отырсаңыз, кең даланы, халықтың салт-дәстүрін, тарихын, халықтың ерке мінезін сезіне аласыз. Халқымыз ұлтымыздың дарынды күйшісі Құрманғазыны ерекше пір тұтқан. Құрманғазы Сағырбайұлы қазақтың күй өнерінің атасы болып саналады. Оның мұраға қалған бірнеше күйлері бар. Соның менің көңілімнен шыққан күйінің бірі - "Балбырауын" күйі. Бұл күйді кең дастархан үстінде тыңдаған едім. Бір естігеннен көңіліме қонды. Кейін іздеп келе, бұл атақты Құрмаңғазының күйі екенін білдім. Күйдің тарихын білгім келіп, ғаламторға жүгіндім. Іздеп келе, күй Браун деген немістің атақты шенді а арналған екен деген пікірді кезіктірдім. Дегенмен, оған қарсы пікір де айтылған екен. Кейбір ғалымдар бұл Исатай Тайманұлы бастаған көтеріліс жеңіліс тапқаннан кейін, күйзелген халықтың көңілін бір серпілтейін, бір балбыратайын деген ниетпен "Кішкентай" күйінен кейін шығарылған күй деседі. Қалай болғанмен, күйді тыңдап отырып, сол кезде сол халықпен бірге жасасқандай күйге енесіз. Күй өнеріне аса жақындығым болмағанмен, "Балбырауын" күйі мені халықтың музыка өнеріне бір қадам жақындата түсті.
Қазақ күй өнерінің саңлағы, рух жебейтін құдіретті күйлері қазақтың қиыр даласының төрт бұрышында орындалатын Құрманғазы – күллі елге ортақ тұлға, өнер абызы. Ол өзінің өзгеге ұқсамайтын асқақ әуенімен ауыл арасынан шығып, аймағына, алыс-жақынның бәріне құдіретті әуен асқақтығын жеткізіп, дүйім жұртты дүр сілкіндірді.Ақтаудағы жаңа ескерткіш бабаға – құрмет, болашаққа сый. Күйші-сазгер, домбырашы, аспапты халық музыкасының классигі Құрманғазы Сағырбайұлының еңселі ескерткішінің ашылуы рухани байлығы мол өткенімізді, өткенді қадірлей білетін ізгілігімізді танытқан тағылымды шара болды. Маған Балбырауын күй ұнады, себебі күйде өте ғажайып әні бар. «Балбырауын» деген күйді Құрманғазы Браун деген әлде графтың, әлде дворянның балына арнап шығарған екен деген сорақы «тарихты» таратып жүргендер де – осындай өзі де, сөзі де будандастырылып кеткен қазақтар. Шындығында, ол кәдімгі «балбырау», «балбырату» дегенді ғана білдіреді. Құрманғазы мен үшін өте дарынды күйші,сазгер ,домбырашы. Ол біздің есімізде мәңгілікке калған.
1) Отырар тұралы
2) Отырартөбе
Объяснение:
Шарю в казахском