1. Денсаулық – зор байлық.
Здоровье – клад бесценный.
2. Жарлының байлығы – дененің саулығы.
Богатство бедняка – его здоровье.
3. Ауру атанды да шөктірер.
Болезнь и верблюда – с ног валит.
4. Ауру кірді - әлек кірді.
Болезнь пришла – беда в дом вошла.
5. Ауру батпандап кіріп, мысқалдапшығады.
Болезнь входит батманами*,
а выходит мискалями**.
6. Ауру кісі күлкі сүймес,
Ауыр жүкті жылқы сүймес.
Больной не выносит смеха, конь –
тяжелую ношу.
7. Қотыр қолдан жұғады,
Таз тақиядан жұғады.
Болячки передаются через руки,
парша – через тюбетейку.
8. Ауруын жасырған бөледі.
Кто болезнь свою скрывает,
тот со смертью играет.
9. Батыр бір оқтық,
Бай бір жұттық.
Бай – до первого джута, батыр – до первой пули.
10. Ағын судың арамдығы жоқ.
В проточной воде грязь не держится.
11. Бас ауырса жан қорқады.
Голова начинает болеть – душа покой теряет.
12. Қай жерің ауырса, Жаның сол жерінде.
Где болит – там и душа.
13. Жұғың бар жерде – шыбын бар,
Шыбын бар жерде – шығын бар.
Где мусор – там и мухи,
где мухи – там болезни.
14. Екі ауру бір келсе ажалыңның жеткені.
Две болезни вместе пришли – смерть принесли.
15. Жан ауырса – тән азады,
Қайғы басса – жан азады.
Когда душа болит – тело сохнет,
печаль навалиться – душа сохнет
16. Өліспеген көріседі.
Жизнь сама устраивает встречу живым.
17. Батырдың басы екеу болмайды.
У батыра – не две головы.
18. Сәтін салған ауруға,
Не болса, сол ем болады.
Когда повезет, любое средство – лекарство.
19. Тәні саудың жаны сау.
Здоровый телом и духом здоров.
20. Өлімнен басқаның бәріне асық.
Кроме смерти всюду спеши.
Бой бермеді: а) айтқанға көнбеді, жеңістік бермеді, ә) ырық бермеді, күші жетпеді.
Көзі шықты: а) соқыр болды, ә) көзі қанды, маманданды (Жылқы бағумен көзі шықты).
Дымы құрыды: а) діңкеледі, шаршады, ә) лажы қалмады, не істерін білмеді.
Ат үсті: а) жол-жәнекей, жолшыбай, ә) жеңіл-желпі, үстіртін.
Сыңар езу: а) бір жағына бұра тартып жүретін жылқы, ат, ә) өз ырқы болмаса көнбейтін бір бет адам.
Жүзіктің көзінен әткендей: а) сұлу, әдемі, мүсінді, ә) еті тірі пысық, жылпос.
Аузымен құс тістеген: а) жүйрік, ұшқыр, ә) сезге шешен, ділмар адам.