Джумадильдаев Аскар Серкулович (25 февраля 1956, станция Шиели, Кызылординская область, Казахстан) — советский и казахстанский учёный-математик и государственный деятель, доктор физико-математических наук (1988), академик Национальной академии наук Казахстана (2003), профессор. Депутат Верховного совета КазССР и Республика Казахстан 12 и 13-го созывов. Награждён Государственной премией Казахстана. заслуженный деятель Казахстана (2019).
Аскар Джумадильдаев родился на станции Шиели, Кызылординской области. Его прадед Шон был известным в регионе человеком, служил волостным в Котентогай. Во время коллективизации всё имущество было конфисковано и дети Шона были репрессированы. Один из его сыновей, Джумадильда покинув дом за день до ареста, и вместе с детьми бежал в Узбекистан. Они работали на хлопковых полях, таскали грузы, чтобы выжить. После смерти Сталина семья Джумадильды возвратились в родной аул. Все дети и внуки Джумадильды, родившиеся в изгнании, жили недолго. Первым внуком, родившимся на родине и оставшимся в живых, был Аскар. По казахским обычаям он считался сыном Джумадильды, а не Серкула и матери Кульшат.
Аскар любил книги, увлекался поэзией, историей и писал статьи в «Қазақстан пионері». В 6-м классе он попал в Кызылорду на областную олимпиаду по математике.
Металдар — электр тоғы мен жылуды жақсы өткізетін, пластикалық қасиеті жоғары, жылтыр заттар. Мұндай қасиеттердің болуы металдардың ішкі құрылымымен байланысты.Металдардың (сынаптан басқа) кристалдық тор көздерінде металл атомдары орналасқан.
Олар бір-бірімен металдық байланыспен байланысады. Металдардың иондану энергиясы аз болғандықтан олардың валенттік электрондары оңай бөлініп, бүкіл кристалдың бойында еркін қозғала алады. Сондықтан олардың жиынтығын электрон газы деп те атайды. Су ерітінділеріндегі реакциялар үшін металдың активтілігі оның активті қатардағы орнына байланысты.
Металдардың қаттылығы, температураға төзімділігі күнделікті тәжірибеде шешуші рөл атқарады. Егер шыны хроммен кесілсе, ал цезийді адам тырнағымен-ақ кесе алады. Кейбір металдар жұмсақ (күміс, алтын, т.б.) болғандықтан таза металдардың орнына олардың бір-бірімен құймалары қолданылады. Ең алғаш алынған құймалардың бірі – қола.
[ЛУЧШИЙ ОТВЕТ]
Көпшілік кітапхана — оқырманға қоғамдық-саяси, кәсіптік, жалпы білім беретін басылымдарды ұсынады.Ғылыми және арнаулы кітапханалар ғылым салалары мен белгілі бір ұйымдарға (мекемелер, оқу орындары, т.б.) қызмет етеді. Кітапханалар жазба ескерткіштердің қоғамдық қоймасы ретінде ерте заманда пайда болған.[1]Біздің заманымыздан бұрынғы 7-ғасырдың ортасында Ассирия патшасы Ашурбанипалдың сарайында қыш тақталарға жазылған жазбалар жинағы сақталған. Көне кітапханалардың ішінде Александрия кітапханасы әлемге әйгілі. 9 — 11-ғасырларда Бұхара, Самарқанд,Отырар, Үргеніш, Мерв қалалары ғылыми және әдеби кітап қорларымен аты шықты. Ұлы ғұлама әл-Фарабидің туған қаласы Отырарда Александриядан кейінгі әлемдегі екінші ең ірі кітапхана болған деп есептеледі. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында барлығы 11300 кітапхана (2003) жұмыс істейді.