НЕГІЗГІ
Перевод:
основной;- негізгі мәселе основной вопрос;- негізгі кемшілік основной недостаток;- негізгі себеп основная (главная) причина;- негізгі сөздік қор лингв. основной словарный фонд;- негізгі талап основное требование;- баяндамадағы ең негізгі ой основная мысль доклада
ҚОСЫМША
Перевод:
I дополнение, прибавка, добавление, добавка// дополнительный, прибавочный, добавочный, побочный;- жалақыға қосымша прибавка к зарплате;- заңға қосымша дополнение к закону;- қосымша табыс дополнительный заработокқосымша ақы дополнительная плата;- қосымша еңбек эк. побочный труд;- қосымша құн эк. прибавочная стоимость;- қосымша өнім побочный продукт қосымша сайлау дополнительные выборыII лингв. окончание;- аффикс;- өнімді қосымшалар продуктивные аффиксы;- сөз тудырғыш қосымша словообразующий аффикс;- қосымшалар екі топқа бөлінеді аффиксы делятся на две группы
Жайлау туралы.
Бір жылда төрт маусым болса, көшпенді қазақ халқы малдың қамын ойлап, осы төрт мезгілдің түрлі ауа райын ескере отырып, қоныстарын ауыстырып, оларды көктеу, жайлау, күзеу, қыстау деп атаған.
Әдетте жаз айларын (маусым, шілде тамыз) жайлауда өткізетін болған. Жайлау дегеніміз - жазғы қоныс. Көбінесе жайлау ретінде жайылымы жақсы, шөбі шүйгін, суы әрі мол, әрі тұнық, салқын ауалы жерлер таңдалған, ал олар тау баурайларында болған, сол себепті жазда тауға қарай қоныс аударатын болған.
Жайлауда тек жаз айларын өткізетіндіктен, ол жер басқа уақытта бос тұрады. Қыста қары қалың болып, ал көктем келісімен жердің беті кілемге ұқсап, құлпыра түседі. Шөбі де жақсы, қалың өседі. Суық қыстан шыққан мал жайлауда тойып секіреді, сонымен қатар адамдар біраз тынығып, демалады. Қысқа арнап сүт тағамдарын дайындайды. Қазақстанда қазірдің өзінде атақты жайлаулар бар: мысалы, Қарқара, Шалкөде, Сырт, Шұбартал, Асы т.б. Қарқара жайлауының үстімен бұрын "Ұлы жібек жолы" өткен. Осы жерде жыл сайын жәрмеңке өткізілген. Қазір Қарқарада малшылардың тойы өтеді. Ат шабысы, қыз қуу болады. Жайлауда балалар гүл тереді, көбелек қуады, суға шомылады. Бірақ бұл қызықты мезгіл де тез өте шығады. Жайлаудан кейін ел күзеуге кешіп қонады.