Этот? Бір мерген бозша құсты атып алды, (Қоймады өлтіріп-ақ жалғыз жанды).Басында бір ағаштың үш баласыШырылдап ұясында жетім қалды.Ана жоқ таситұғын тағам-жемді,Күн көрер бишаралар қайтіп енді?Шулаған балапандар даусын естіп,Сөз сөйлеп осылайша Түлкі келді:«Алда сорлы, бейшара балалар-ай,Жасынан өлген екен аналары-ай.Көбелек, шыбын аулап күн көретінЖоқ екен пақырлардың шамалары-ай.Әй, құстар! Тыңдаңыздар құлақ салып,Кезекпен жем тасыңдар ұшып барып.Үшеуін асырауға қанша қиын,Етіңдер аз күн қайыр бөліп-жарып.Көкек құс! Жүнің түлеп жүр ғой бекер,Азырақ жетім үшін жұлсақ нетер?Қайырдың бұл дүниеде жетімге еткенБасқа іс сауабына бар ма жетер?!Бозторғай! Қарап тұрма сен де текке,Жүресің бекер шырлап ұшып көкте.Даладан, тоғайлардан тамақ ізде,Бұлардың үшеуіне көп керек пе?!Сарымойын! Ер жетті ғой балаларың,Бәледен Құдай сақтар бірер-жарым.Бұлардың күндіз-түні жанында бол,Жоқтатпай сорлылардың аналарын.Қарлығаш! Сен келтірсең маса-шыбын,Бұларға о да қорек болар тығын.Осындай жұрт жабылған сауап іскеҰят қой кіріспесең, жарықтығым.Сандуғаш! Не қылайын сені қайрап,Қоярсың оқтын-оқтын өзің сайрап -Көңілін біраз ғана көтермеккеЗарлының жетім қалған соры қайнап.Достарым! Осындай бір іс етелік,Жастарды жетім қалған кісі етелік.Ізгілер орманда да бар екенінОсындай сауап іспен көрсетелік!»Тұрғанда Түлкі сөйлеп сауап жолды,Қайғыға естігеннің көңілі толды.Аштыққа шыдай алмай үш балапан,Ағаштан төмен жерге түсіп қонды.Жұрт жинап жақсы кеңес қылған Түлкі,Зарланып жетімді аяп тұрған ТүлкіАузына үшеуін де қағып салды -Өзі екен нағыз Құдай ұрған Түлкі. * * *Жеп қойды құстың жетім балапанын,Қорықпай-ақ обалынан Түлкі залым.Қарасақ, ел ішінде аз ба адамдарЖеп жүрген обалсынбай жетім малын?Пана боп, өзің сақта, Құдіретім,Кім де кім балапандай қалса жетім.Жұмсақ тіл, көңілі қатты залымдардыңЕте көр жетімдерден аулақ бетін!
Менің сүйікті еттен жасалған тағамым бешбармқ.Ол өте дәмді. Менің анам ол тағамды жи і дайындайды Бүгінде қазақ пен башқұрттың басты ет тағамы бешбармак аталып жүр. Мұны біреулер орыстарға дұрыс аудармаған татар тілмаштарынан көрсе, біреулер шала қазақ аудармашылардан көреді. Шын мәнінде, оның себебі, осы бір ұлы тағамымыздың қазақы атауы қалыптаспағанында болып отыр. Сосын қолмен асап жеуді ғана негізге алып, тілді білмейтін әлдекім бешбармак дей салса керек.Ал, қазақта бешбармак ұғымы да, бес бармақ тіркесі де жоқ. Бес саусақ пен «бас бармақ ұғымдары ғана бар, бірақ олардың қазақы ет тағамына қатысы мүлдем жоқ.
Как и натуральный кумыс, наш напиток готовится не из цельного, а из сквашенного молока. Исходным продуктом может быть кефир, простокваша или ацидофилин в количестве 0,8 литра. Кроме того, потребуется стакан кипяченой воды, 50 граммов сахара и 3 грамма сухих дрожжей. Сначала дрожжи замачивают в небольшом количестве теплой кипяченой воды, добавив туда половину сахара. Раствору дают постоять в теплом месте час - полтора, после чего добавляют оставшийся сахар и полученную смесь вливают в ацидофилин кефир, простоквашу. Все тщательно перемешивают, процеживают через пару слоев марли и разливают в толстостенные бутылки. Ни в коем случае нельзя поддаваться соблазну и использовать в изобилии валяющиеся в хозяйстве пластиковые сосуды из-под всяческой газированной воды. Процесс брожения идет достаточно бурно, пластик выдержать его не сможет.Подготовленные для кумыса бутыли должны быть не только прочными лучше всего подходят бутылки из-под шампанского, их нужно будет плотно закрывать, поэтому о крышках стоит позаботиться особо.Плотно закупоренные бутылки дополнительно оборачивают марлей и обвязывают веревкой. Выдерживают при комнатной температуре, постоянно наблюдая за содержимым. Когда брожение станет бурным - сразу же помещают в холодильник. Через 6-12 часов можно пробовать.Открывать бутылки следует крайне аккуратно - содержимое не взбалтывать и не допускать его нагревания, напиток сильно газированный, вполне может выстрелить, так что следует соблюдать осторожность.
Бір мерген бозша құсты атып алды, (Қоймады өлтіріп-ақ жалғыз жанды).Басында бір ағаштың үш баласыШырылдап ұясында жетім қалды.Ана жоқ таситұғын тағам-жемді,Күн көрер бишаралар қайтіп енді?Шулаған балапандар даусын естіп,Сөз сөйлеп осылайша Түлкі келді:«Алда сорлы, бейшара балалар-ай,Жасынан өлген екен аналары-ай.Көбелек, шыбын аулап күн көретінЖоқ екен пақырлардың шамалары-ай.Әй, құстар! Тыңдаңыздар құлақ салып,Кезекпен жем тасыңдар ұшып барып.Үшеуін асырауға қанша қиын,Етіңдер аз күн қайыр бөліп-жарып.Көкек құс! Жүнің түлеп жүр ғой бекер,Азырақ жетім үшін жұлсақ нетер?Қайырдың бұл дүниеде жетімге еткенБасқа іс сауабына бар ма жетер?!Бозторғай! Қарап тұрма сен де текке,Жүресің бекер шырлап ұшып көкте.Даладан, тоғайлардан тамақ ізде,Бұлардың үшеуіне көп керек пе?!Сарымойын! Ер жетті ғой балаларың,Бәледен Құдай сақтар бірер-жарым.Бұлардың күндіз-түні жанында бол,Жоқтатпай сорлылардың аналарын.Қарлығаш! Сен келтірсең маса-шыбын,Бұларға о да қорек болар тығын.Осындай жұрт жабылған сауап іскеҰят қой кіріспесең, жарықтығым.Сандуғаш! Не қылайын сені қайрап,Қоярсың оқтын-оқтын өзің сайрап -Көңілін біраз ғана көтермеккеЗарлының жетім қалған соры қайнап.Достарым! Осындай бір іс етелік,Жастарды жетім қалған кісі етелік.Ізгілер орманда да бар екенінОсындай сауап іспен көрсетелік!»Тұрғанда Түлкі сөйлеп сауап жолды,Қайғыға естігеннің көңілі толды.Аштыққа шыдай алмай үш балапан,Ағаштан төмен жерге түсіп қонды.Жұрт жинап жақсы кеңес қылған Түлкі,Зарланып жетімді аяп тұрған ТүлкіАузына үшеуін де қағып салды -Өзі екен нағыз Құдай ұрған Түлкі. * * *Жеп қойды құстың жетім балапанын,Қорықпай-ақ обалынан Түлкі залым.Қарасақ, ел ішінде аз ба адамдарЖеп жүрген обалсынбай жетім малын?Пана боп, өзің сақта, Құдіретім,Кім де кім балапандай қалса жетім.Жұмсақ тіл, көңілі қатты залымдардыңЕте көр жетімдерден аулақ бетін!