с.биосфера
с. Биосфера (гр. биос—тіршілік, өмір, гр. сфера — шар) — бұл ұғым биология ғылымына XIX ғасырда ене бастады. Ол кездерде бұл сөзбен тек жер жүзіндегі жануарлар дүниесі ғана аталатын. Кейінгі кездерде биосфера геологиялық мағынада да қолданылады.[1]
Биосфера.
Биосфера - жердің тіршілік қабаты. Географиялық қабық - литосфера, гидросфера, атмосфера, биосфераның өзара әрекеттесуі. Биосфераны ғылымға 1875ж Зюсс енгізді. Биогеография - организмнің географиялық таралу заңдылықтарын зерттейді. Биоценоз-өсімдіктер мен жануарлардың майда ағзалардың бірлестігі. Географиялық қабық- жекелеген табиғат кешенінен тұрады. Табиғат кешені-табиғат компоненттерінің ұштасуы. Табиғат компоненттеріне топырақ, өсімдік, жануар т.б жатады. Ең ірі табиғат кешені-географиялық қабық немесе материктер мен мұхиттар. Табиғат зонасы-температурасы,жауын-шашыны, өсімдігі, жануары, топырағы өзара ұқсас ірі табиғат кешені. Табиғат зонасы 2 бағытта өзгереді: 1.Ендік зоналылық-табиғат зонасының ендік бағытта экватордан полюстерге қарай алмасып келуі. 2. Биіктік белдеулік-табиғат зоналарының тауларда биіктікке байланысты ауысып келуі. Биіктік белдеулерінің саны таулардың географиялық орнына және биіктігіне байланысты. Бір ендікте жатқан табиғат зонасының әр түрлі болуы мұхиттың алыс-қашықтығына жер бедеріне байланысты. Табиғат зонасы 2-ге бөлінеді: Өтпелі зона-орманды тундра, орманды дала, шөлейт, саванна. Тундра-субарктикалық белдеуде-мүк пен қына басым өскен, топырағы сазды, батпақты болып келеді. Орманды тундра-мүк пен қына қисық бұталы ағаштар өседі. Тайга-қылқан жапырақты орман зонасы,өсімдіктер:қарағай, шырша, самырсын. Дала-шөп басқан ағашсыз жазық жерлер. Шөлейт-дала мен шөлдің арасындағы өтпелі зона. Саванна-әр жерінде жеке немесе шоқ-шоқ бұталы ағаштар өсетін биік шөп басқан табиғат зонасы. Табиғат зонасының ауысып келуі климаттық белдеулермен сәйкес келеді. Арктикалық климаттық белдеу-арктикалық шөл мәңгі мұз басқан. Субэкваторлық климаттық белдеу-саванна Тропиктік климаттық белдеу-шөл Экваторлық климаттық белдеуде мәңгі жасыл ылғалды экваторлық ормандар. Географиялық қабықтағы ырғақтылық-күн мен түннің ауысуы. Географиялық қабықтағы заңдылық тұтастығы. Ырғақтылық заңдылығы-белгілі бір құбылыстардың уақыт ішінде қайталанып отыруы. Табиғат кешенінде жүретін үрдістер жылу мен ылғалға тәуелді.
Биосфера — тірі азғалар өмір сүретін жер қабаты. Жер бетінен 10—15 км биікке көтерілгенге дейінгі және 2— 3 км құрғақтан немесе мұхиттардың 10 км түбіне дейінгі жерде азғалар тіршілік
Не ексең,соны орасың.Сілтеу есімдігі қолданылған.(Соны)Менің ойымша бұл мақалда бала тәрбиесі туралы айтылған.Баланың жақсы не жаман болуы тәрбиеден.Қалай тәрбиелесең солай шығады деген мағынаны береді.
2.Қазақтың осы жер дегені-көш жер.Сілтеу есімдігі қолданылған.(Осы)Менің ойымша бұл мақалда жолдың алыс-жақындығы айтылған.Қазақтың осы жер дегені жақын жер болуы керек.Көш жер-бірталай алыс жер.Асыққан жолаушыға:осы жер кеп қалдық,- деп көш жердіде айта береді қазағым.
3.Өз елімнің басы болмасамда,сайының тасы болайын.Өздік есімдік қолданылған.(Өз)Менің ойымша бұл мақалда туған жерге деген сүйіспеншілік бар.Өзге елде басшы болғанша өз елімде қосшы болайын дегенге келеді.Туған жердің тасы болсамда туған жерімде боламын,-деген сөз.
4.Киіз кімдікі болса,білек соныкі.Сілтеу есімдігі қолданылған.(Соныкі) (Кімдікі)Сұрау есімдік.Менің ойымша мақалдың екі нұсқасы бар.1.Бұрын әжелеріміз киіз басқан, қол күші қолданылған.Киіздің иесі білегімен өзі үшін киізді басады яғни киіз кімдікі басатында білек соныкі.2.Кімнің заты сол алсын яғни адамның өз затын өзі ұстануы.
5.Әркімнің өз қолы өзіне қарай бүкір.Өздік есімдік қолданылған.(Өз,өзіне)(Әркімнің)Белгісіздік есімдік.Менің ойымша мақалда: өз қолыңмен не істейсің, сол өзіңе қайтып келеді,- делінген секілді.Өз қолың өзіңе жау.Жамандық істесең жамандық оралып қайтып келеді,- дегенге саяды.
6.Сен саларда мен салар,атқа жемді кім салар.Сұрау есімдігі қолданылған.(Кім?)(Мен,сен)Жіктеу есімдігі.Менің ойымша мақалда:менде бастық,сенде бастық сонда кім жұмысшы,кімді жұмсаймыз,- деген мағына бар секілді
7.Біреу тойып секіреді,біреу тоңып секіреді.Белгісіздік есімдігі қолданылған.(Біреу)Менің ойымша бұл мақалда ысырапшылдық туралы айтылған секілді.Біреулер ішерге тамақ таба алмай жатқанда,ысырапшылдыққа салынып асты үйіп-төгіп өте көп мөлшерде пайдалану туралы болар деп ойлаймын.
8.Бір түлікке бай болғанша,әр түлікке сай бол.Белгісіздік есімдігі қолданылған.(Әр)Менің ойымша мақалда мал туралы айтылған.Малдың бір ғана түлігін асырамай бар түлігінен асыра деген ой жатқан секілді.Мысалы қой-ешкің болса,жылқы менен түйені қосып асыра,бақ,-деген ұғымға келеді.
Объяснение:
100% правильно
