Ноғай Ордасының шекаралары сыртқы саяси жағдайға байланысты өзгерiп отырды. ХV ғасырдың екiншi жартысына қарай ноғайлар
172 Жайықтың сол жағалауының шегiнен асты да, «өзбектер» жеріне жылжыды
Ақ Орда мен Моғолстан күштері бірікті. Бірлескен күрестің тарихи маңызы болды. Себебі, бұл Шығыс Дешті Қыпшақ пен Жетісу тұрғындарының бірігуіне әсер етті. 1
1563 жылы хандықтағы билікті Шайбани ұрпағы Көшім хан қайтарып алды. Алайда ол сыртқы саясатты өзгертіп, ноғайларға және қазақ жерлеріне басқыншылық шабуылдар жасады, Орыс мемлекетімен қарым-қатынасты үзді.
Объяснение:
Олар планеталардың серіктері емес және Күнді айнала өз еркінше қозғалады. Бірінші астероидты 1801 жылы 1 қаңтарда Италия астрономы Джузеппе Пиации ашты. Ол тура көтерілуі мен еңкеюі тәулік ішінде елеулі өзгеретін жұлдызды бақылады. Неміс математигі Гаусс үлкен жарты осі 2,77 а.б. болатын бұл астрономиялық дененің орбитасын есептеп тапты. Сатурн мен Юпитердің арасынан планета табылды деп есептеп, оған ескі Римнің табыс әкелетін әйел құдайы Церераның есімі берілді. 1802 жылы астрономиямен айналысатын неміс дәрігері Ольберс Церераға жақын жерден жаңа астероидты ашып, оны Паллада деп атады. 1804 жылы Юнона, 1807 жылы Веста табылды. Кішкентай планеталарды Гершель грекше «жұлдыз бейнелі» деген мағынаны білдіретін астероидтар деп атауды ұсынды.
Қазіргі кезде 12000-нан астам астероидтар белгілі. Бастапқы кезде құдайлардың аттарымен аталған астероидтарға кейін ұлы адамдардың есімі берілді. Астероидтар табылғанда оған ашылған жылы көрсетілген белгі тағылады. Астероидтың орбитасы есептелген соң тұрақты номер және аты беріледі.
Астероид орбиталарының шеңберден өзгешілігі аз, сондықтан астероидтардың көпшілігі Күн жүйесінің ішіне кірмейді. Бірақ кейбір астероидтар Күнге жақын келіп немесе Сатурн орбитасының сыртына шығып кетеді. Юпитер орбитасы бойымен планетаның алдында және артында қозғалатын астероидтардың екі тобы бар. Олар «Гректер» мен «Трояндықтар» деп аталады. Олардың айналу периоды Юпитердің айналу периодына сәйкес келеді және орбитадағы орны аспан механикасының теориясын құрушы Лагранждың тапқан заңы бойынша есептеп шығарған нәтижесінен ауытқымайды.
Егер мен білім министрі болсам...
Министр болу – аса үлкен жауапкершілік пен терең білімді талап ететін жұмыс. Себебі елбасы оларды сайлағаннан кейін сол үмітті ақтап, жаңашыл идеялармен елімізді алға бастап, өз жұмысына адал болу керек.
Болашақта мен министр, атап айтқанда білім министрі болып жатсам, қазіргі білім жүйесінде сәл өзгерістер болар еді. Ең алдымен ұлттық бірыңғай тестілеумен қатар емтихан сұрақтарына ауызша жауап беруді енгізер едім, себебі, менің ойымша, тек тест сұрақтары арқылы оқушылардың білімін тексеру мүмкін емес.
Келесі ретте барлық оқу жүйесін бес күндікке көшіріп, оқушылардың барлығын тегін бір мезгіл ыстық тамақ пен ақысыз жол жүру билеттерімен қамтамасыз етер едім.
Жасөспірімдер үшін, яғни олардың бос уақыттарын тиімді пайдалану үшін әрбір мектепте тегін спорт залдары мен спорт алаңын салтырту мәселесін қолға алар едім. Себебі бос уақытта көрінген нәрсемен айналыспай, одан да спортпен шұғылданса, жаман әдеттерден аулақ болар еді, әрі осылайша жастарды салауатты өмір салтын ұстануды үйрете аламыз.
Әзірге осы. Жалпы мен білім министрі болуым үшін алдымен сабағымды жақсы оқып, шет тілдерін жетік меңгеруім керек деп ойлаймын, себебі тек терең білім мен ұшқыр ойдың арқасында алға қойған мақсаттарымызға жете аламыз.