Ягуарлар Оңтүстік, Орталық Америка мен Мексиканың тропиктік және субтропиктік қалың ормандарында, көбіне өзен бойында, тауларда тараған. Ағашқа жақсы өрмелейді. Дене тұрқы 2 м-дей, құйрығының ұзындығы 75 см, салмағы 68 – 136 кг. Денесінің тұрқы жолбарысқа ұқсайды; қызғылт сары, жұмсақ түгінде қара дақтар мен сақиналар анық көрінеді. Жыныстық жағынан 3 жылда жетіледі. Тамыз – қыркүйекте мауығып, 100 – 110 күн көтеріп, 2 – туады. Кішігірім тұяқты жануарлармен, ұсақ кемірушілер, балықтармен, бақалармен қоректенеді, кейде тасбақаның жұмыртқасын да жейді. Ягуарлар мал шаруашылығына зиян келтіреді. Терісі үшін көп ауланған. Қазір олардың саны өте аз, сондықтан қорғауға алынып, Халықараралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.[2]
Табиғат дегеніміздің өзі бізді қоршаған орта олар: аспан, жер, су, орман, тау, тас, өзен, теңіз, жер асты, жер үсті байлықтары. Бұлардың барлығы адам қажеттілігін өтеуде. Мысалы: адам сусыз күн көре алмайды, су біздің байлығымыз, ағаштар жеміс береді, ауаны тазартады, орманда демаламыз, әртүрлі жидектер тереміз. Осындай табиғи байлықтар болмаса адам өмір сүре алмас еді. Олардың әрқайсысының біз орны ерекше, барлығыда қажет. Осының бәрін бір табиғат деп, оны анаға теңеп, табиғат-ана, табиғат асыраушы дейміз. Сондықтан оны ана десек, асыраушы десек, онда оны сақтауға ат салысуы керек. Міне сондықтан біз оны, табиғатты сүюміз керек. Ол табиғат біздің байлығымыз,яғни қасиетті қазынамыз.
Казакстаннын коркем жерлери оте коп. Коз тойдырар асем табигаты,таза булактары,маржандай аппак кар басын жапкан аскар таулары оте коп. жылдын кай мезгылы болмасын сол аскар таудын етегине барып, таза минсыз ауасын жутып,сол таудын тарыхын билип кайткым келед. Мысала мен Каратауга баргым келед. Сонау Тянь-Шань тауынын бир болигинин шаткалдарына барып,тарихы мол жерды зерттегым келед. Сол таулар талай гасырларды корген, кастарына барып сол гасырлардын бейнесын корсем деймын. Тауга саяхаттын коп пайдасы мен демалысын сезину менин максатым
