Шахмат ойыны жоғары интеллектуалдық спорт түрі. Шахмат - адамның ақыл- ой дамуына ықпал ететін білім. Шахмат ойыны балаларға тек қуаныш сыйлайтын ойын ғана емес, ойлауды дамытудың тиімді құралы. Шахмат ойыны сонымен қатар, кеңістікті бағдарлай алу қабілетін дамытуға , ойлаудың аналитикалық жолдарын, ой тұжырымдарын жасау, есте сақтау, қорытынды жасай алу қабілетін, мақсат қос білу қабілетін дамытуға көмектеседі. Шахмат - адамды жылдам ойлауға, шешім қабылдауға және қадам жасауға итермелейді. Ойнау логикасы зейінділікті дамытуға, әр алуан варианттарды жылдам әрі дәл есептей білуге, жеңіске жетуге деген ерік-жігерді қалыптастыруға және басқа да моральдық қасиеттерге тәрбиелейді.
Сотқар мысық Ертеде бір кішкентай мысық болыпты.Оның егесі шаруа басты адам болғандықтан,іс сапармен шет елдерге ұшып кетеді екен.Күндердің күні егесінің ісі алға баспай,үйін сатып,мысығын тастап көшіп кетеді.Кішкентай мысық өлместің қамымен өзен жағасына баратын.Ай өтті,жыл өтті ол егесін куте-күте шаршағандай болатын.Ол адам жылулығын сезінбегендіктен өте ашуланшақ болатын.Әр күні әр түрлі мысықтарға тиісіп күнін өткізеді екен.Осылайша оны сотқар деп атап кетті.Ол өзін осылай атайтынына қатты ызаланатын.Күндердің күні көшедегі үйде өрт болады.Осы маңда сотқар мысық өтіп бара жатты.Ол сондағы кішкентай мысықтарды көріп тұра жүгірді.Мысықтарды біртіндеп шығарып,құтқарып қалды.Содан кейін кішкентай мысықтардың анасы келіп, сотқар мысыққа алғысын білдірді.Сотқар мысықты осы жайттан кейін "сотқар"демейтін болды.Адамдарда осы оқиғаны көріп таңданысын жасыра алмады.
