"Если тема про групповое путешествие"
Объяснение:
Біз осы жазда менің өмірімдегі ең керемет саяхатқа бардық. Толығырақ айтып өтсем, достарымызбен табиғатқа шықпас бұрын, барлығын әзірлеп алдық, алдымен керек-жарақтарды реттедік, оның ішінде қазан, жатын-орын, керекті балта-балғалар, кім біледі мүмкін ағаштарды сындыру қиынырақ болар, тұтатқыш дегендей ұсақ-түйектерді реттедік, ал қыздар болса тамақ жағын қарастырды. Ендігі көлікті шақырту керек, не дегенмен саяхатқа жаяу шығу оңай зат емес. Біраздан соң біз белгіленген жерге жеттік, тек әрі қарай жаяу жүруге тура келді, себебі ана табиғатты көліктің дөңгелегімен басып жүргеніміз дұрыс болмар. Бәріміз бір отбасыдай көңіл көтеріп, ойын-сауық ойластырып, дәм-тұзымызды татып болғанша кеште батыпты. Күннің батуы бұл жақта ерекше көрінеді екен, тіпті бір аспан мен жердің түйіскен жерінде біреу лаулатып от жағып жатқандай, қызыл өртке боялғандай әсем көрінеді. Ал түнде болса жұлдыздар аспанды жаулап алды. Сондай әсерлі көрініс болғанынан ба, көзіңді жаулап алады екен. Түңгі сықырлаған дыбыстар, желдің сипап өткені, шөптердің, талдардың жапырағының сыбдыры бір әуендей құлаққа жағымды естіледі. Осы көркем құбылыстарданда ұзап таңда атты. Біз жолға дайындала бастап едік, кенеттен жақын жерден арқар көрінді. Сондай қорқыныш үрейлететін сенімділікпен бізді аңдый бастады, кім біледі мүмкін өз үйірін жамандықтан қорғағысы келген шығар. Соған қарай бізде тезірек қайтуға асықтық, тек мен сондай әсем саяхатты қимай кеттім. Менің өмірімде бұл ең керемет саяхат болып есімде қалды. Қазір көп уақыт өтпеседе әлі достарымызбен еске түсіріп, сағынып отырамыз.
1. Қозы Көрпеш мазары - X-XI ғасырлардағы Баян Сұлу сәулет ескерткіші. Ол Аягөз өзенінің оң жағалауында, Аягөз ауданының Тарлаулы ауылынан алыс емес жерде орналасқан. Лирикалық-эпикалық поэманың кейіпкерлерінің есімдерімен байланысты мазар - Қазақстандағы ең көне ескерткіштердің бірі.
2. Байғар Құттыбайұлы бидің ескерткіші Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз ауданы, Сарыарқа ауылында орналасқан.
3. Ақтайлак Бия кесенесі - 18 ғасырдың сәулет ескерткіші. Аягөз қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 55 км жерде орналасқан. Орта жүздің әйгілі ақыны Ақтайлақтың бейітіне орнатылған. Кесене балшық кірпіштен және тастан жасалған дуалмен қоршалған.
4. Сұлтан Барак Солтыбайұлының кесенесі (туған жылы белгісіз - 1865). Сұлтан Әбілпейіз ұрпағы. Аягөзге жақын жерде туған. Поляк саяхатшысы Янушкевич өзінің жазбаларында Баракты ақылды, ақкөңіл, батыл деп сипаттайды, оны даланың Геркулесімен салыстырады.
5. би Жобалай Байсейтұлы кесенесі [кк] (1730-1818). Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз ауданы, Мәдениет ауылы.
Абайдың өлеңдері:
Абайдың баласы Әкiмбайдың жоқтауы
Абайдың Смағұл деген iнiсiне қиыр жайлап жүргенде айтқаны
Абайдың өзге ақындармен сөз жарыстыруы
Адам — бiр боқ көтерген боқтың қабы
Адамның кейбір кездері
Адасқанның алды — жөн, арты — соқпақ
Алла деген сөз жеңіл
Алланың өзі де рас, сөзі де рас
Антпенен тарқайды
Асқа, тойға баратұғын
Ата-анаға көз қуаныш
Ауру жүрек ақырын соғады жай
Аш қарын жұбана ма майлы ас жемей
Ағыбайға
Базарға, қарап тұрсам, әркім барар
Байлар жүр жиған малын қорғалатып
Баймағанбетке
Бай сейілді
Балалық өті, білдің бе?
Белгілі сөз: “өлді, өлді”
Бойы бұлғаң
Болды да партия
Буынсыз тілің
Білектей арқасында өрген бұрым
Білімдіден шыққан сөз
Бір дәурен кемді күнге — бозбалалық
Біреудің кісісі өлсе, қаралы — ол
Бір сұлу қыз тұрыпты хан қолында
Бәкизатқа
Бөстегiм құтылдың, ба Көтiбақтан
Бөтен елде бар болса
Домбыраға қол соқпа
Дүйсенқұлға
Ем таба алмай
Еріксіз түскен ылдидан
Ескілік киімі (Ойланып ойға кеттім жүз жылғы өткен)
Есіңде бар ма жас күнің
Жаздыкүн шілде болғанда
Жазғытұры (Жазғытұры қалмайды қыстың сызы)
Жалын мен оттан жаралып
Жапырағы қуарған ескі үмітпен
Жарқ етпес қара көңілім не қылса да
Жастықтың оты, қайдасың
Жастықтың оты жалындап
Жасымда ғылым бар деп ескермедім
Жас өспірім замандас қапа қылды
Жақсылық ұзақ тұрмайды
Желсіз түнде жарық ай
Жылуы жоқ бойының
Жігіт сөзі (Айттым сәлем, қаламқас)
Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат
Жүрегім, нені сезесің
Жүрегім, ойбай соқпа енді
Жүрегім менің - қырық жамау
Жүректе қайрат болмаса
Жүрек - теңіз, қызықтың бәрі - асыл тас
Жұмбақ (Алла мықты жаратқан сегіз батыр)
Жұмбақ (Сыналар, ей, жігіттер, келді кезің)
Жұмбақ (Қара жер адамзатқа болған мекен)
Интернатта оқып жүр
Кейде есер көңіл құрғырың
Келдік талай жерге енді
Кешегі Оспан ағасы
Күз
Күйісбайға
Күлімбайға (Болыс болдым мінеки)
Күн артынан күн туар
Күшік асырап, ит еттім
Көзімнің, қарасы
Көк ала бұлт сөгіліп
Көк тұман—алдыңдағы келер заман
Көлеңке басын ұзартып
Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да
Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа
Лай суға май бітпес қой өткенге
Малға достың мұңы жоқ малдан басқа
Мен боламын демеңдер
Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін
Менсінбеуші ем наданды
Мен сәлем жазамын
Мұқаммаразға
Не iздейсiң, көңiлiм, не iздейсiң
Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен
Ойға түстім,толғандым
Оспанға
Оспанға
Осы қымыз қазаққа
Патша құдай, сыйындым
Разаққа
Рахымшалға
Сабырсыз, арсыз,еріншек
Сағаттың шықылдағы емес ермек
Сегіз аяқ
Сенбе жұртқа, тұрса да қанша мақтап
Сен мені не етесің
Соры қалың соққы жеген пышанамыз
Сүйсіне алмадым, сүймедім
Сұм дүние тонап жатыр, ісің бар ма?
Сәулең болса кеудеңде
Тайға міндік
Талай сөз бұдан бұрын көп айтқамын
Тоты құс түсті көбелек
Туғызған ата, ана жоқ
Тұлпардан тұғыр озбас шабылса да
Тәңірбердіге
Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ
Ысытқан,суытқан
Ішім өлген, сыртым сау
Ғабидоллаға
Ғалымнан надан артпас ұққанменен
Ғашықтық, құмарлық пен — ол екі жол
Ғашықтың тілі — тілсіз -тіл
Ғылым таппай мақтанба
Қажымас дос халықта жоқ
Қайғы шығар ілімнен
Қалың елім, қазағым, қайран жұртым
Қансонарда бүркітші шығады аңға
Қараңғы түнде тау қалғып
Қараша, желтоқсан мен сол бір-екі ай
Қарашада өмір тұр
Қара қатын
Қартайдық, қайғы ойладық, ұйқы сергек
Қартайдық,қайғы ойладық,ұлғайды арман
Қатыны мен Масақбай
Қиясбайға
Қор болды жаным
Қуанбаңдар жастыққа
Қуатты оттай бұрқырап
Қызарып, сұрланып
Қыздарға (Қойдан қоңыр, жылқыдан торы Бәкең)
Қыз сөзі (Қиыстырып мақтайсыз)
Қыран бүркіт не алмайды, салса баптап?
Қыс
Құлақтан кіріп, бойды алар
Құр айғай бақырған
Ұялма деген көңіл үшін
Әбдiрахманға (Алланың рахматын)
Әбдiрахман өлiмiне (Талаптың мiнiп тұлпарын)
Әбдiрахман өлiмiнен соң өзiне айтқан жұбатуы
Әбдiрахман өлгенде (Арғы атасы қажы едi)
Әбдiрахман өлгенде (Кешегi өткен ер Әбiш)
Әбдiрахман өлгенде (Тұл бойың ұят, ар едiң)
Әбдірахман науқастанып жатқанда (Я, құдай, бере көр)
Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абайдың айтқан жұбатуы
Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абай шығарып берген жоқтау
Әбдірахманға (Орынсызды айтпаған)
Әбдірахманға Кәкітай атынан хат (Көзімнің нұрысыз)
Әбдірахманға Кәкітай атынан хат (Тілім саған айтайын)
Әбдірахман өліміне (27 жасында)
Әйелің— Медет қызы, аты Өрім
Әсемпаз болма әрнеге
Әуелде бір суық мұз— ақыл зерек
Өзгеге, көңілім, тоярсың
Өкінішті көп өмір кеткен өтіп
Өлең — сөздің патшасы, сөз сарасы
Өлсем, орным қара жер сыз болмай ма?
Өлсе өлер табиғат, адам өлмес
Абайдың әндері:
Көзімнің қарасы
Айттым сәлем, Қаламқас
Желсіз түнде жарық ай
Сегіз аяқ