баяндауыш барады, келед1, кездесед1, тус1нед1, сойлесед1,айтады, турады,келед1, курмелейды баяндауш не істейді? деген сураққа жауап береді
Жақсыз сөйлемнің баяндауыштары мынадай тұлғада келеді:
1. –қы, -кі, -ғы, -гі жұрнақты қалау рай етістікке бол көмекші етістігі тіркесіп келеді: айтқысы келді.
2. Тұйық етістікке керек, жөн, мүмкін, тиіс сияқты сөздер тіркесіп келеді: баруы керек, айтуы тиіс т.б.
3. –ып, -іп, -п жұрнақты көсемшеге бол (көбіне болма тәрізді болымсыз түрінде) көмекші етістігі тіркесіп келеді: айтып болмайды, ұғып болмайды.
4. Баяндауыш құрамында бастауыш тұлғалы сөзі бар, бірақ сөйлем мүшелеріне жіктеуге келмейтін тұрақты тіркестерден болады: шек сілесі қатты, шарасы қалмады.
сама попробуй сделать
Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру.
1)Шәкірт ұстазына не деп мұның шақты?
Жігіт ұстазына өзінің кедейлігі жайлы мұңын шақты.
2) Ұстазы шәкіртіне қандай сұрақтар қойды?
Ұстазы шәкіртіне «Қалайша сен өзің айтқандай кедейсің?»,
«Сен мына қолыңды мың сомға кестіруге рұқсат етер ме едің?», «Қаншаға берер едің жарық дүниені көретұғын қырағы көздеріңді, сақ құлақтарыңды, мықты аяқтарыңды?» деген сұрақтар қойды.
3)Жігіт қалай жауап қайырды?
Жігіт он мың сомға да кестермейтінің айтты.
4)Әңгімеден қандай қорытынды шығаруға болады?
Денсаулық – басты байлық, қанша бай болсаң да, денсаулықты сатып ала алмайсың.
5) Жігіт қандай байлыққа ие боп тұр?
Жігіттің дені сау, ол өмірдегі ең басты байлық.
6)Өткен сабақты еске түсіре отырып, үш байлықты атандар.
Бірінші байлық – денсаулық, екінші байлық – ақ жаулық, үшінші байлық – он саулық
7)Сен үшін он екі мүшеңнің саулығы байлықпен тең бе?
Әрине, ең бастысы денсаулық болса, бәрі де бола жатады.