только смогу падежи написать
Падеж Вопросы Окончания
Атау септік (именительный)кім? (кто?), не? (что?)нет окончаний
Ілік септік (родительный)кімнің? (кого?), ненің? (чего?)-ның, -нің, -дың, -дің, -тың, -тің
Барыс септік (дательный)кімге? (кому?), неге? (чему?), қайда? (куда?)-ға, -ге; -қа, -ке; -на, -не (3-е лицо); -а, -е (1-е, 2-е лицо)
Табыс септік (винительный)кімді? (кого?), нені? (что?)-ны, -ні; -ды, -ді; -ты, -ті; -н (3-е лицо)
Жатыс септік (местный)кімде? (у кого?), неде? (у чего?), қайда? (где?)-да, -де; -та, -те; -нда, -нде (3-е лицо)
Шығыс септік (исходный)кімнен? (от кого?), неден? (от чего?), қайдан? (откуда), қашаннан? (с каких пор?)-дан, -ден; -тан, -тен; -нан, -нен
Көмектес септік (творительный)кіммен? (с кем?), немен? (с чем?), (на чём?), (с чего?)-мен/-менен, -бен/-бенен, -пен/-пенен
Табиғатты аялау.
Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу – бағзы заманнан бергі ата салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Талай ақын жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезім де, құлақ та бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек, менің құрметті құрдастарым, табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!