деңгей
Жаңа сөздер қандай жолдармен жасалады?
Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздерге мысал жаз.
Төмендегі сөздердің түбірін тап.
Қазақтың майталман үш биі Төле би, Қазыбек би, Әйтекелер бірде - Сайрамда, бірде - Сауранда, көбіне Түркістанда жиі-жиі бас қосып, әңгіме-кеңес өткізіп отырады екен. Әңгімелерінің арқауы -бүкіл қазақтың басын біріктіріп, алдағы жаздан кешіктірмей, жоңғарға қарсы азаттық ұрысқа аттану.
(Ж. Түрлыбаев)
II деңгей
1. Төмендегі түбірлерден түбірлес сөздер жаса.
Жақ, тақ, қар, орын.
Үл г і: алтын, алға, алма, алғыр
Біріккен сөздерге мысал жаз және оның қанша түбірден біріккенін айт.
Антоним және синоним қос сөздер жаз.
III деңгей
1. Күрделі сөзден тұрақты тіркестердің айырмашылығын айт және мысал келтір. Үл г і: Ала қарға, көк бауыр. (Күрделі сөз)
Көзі ашылды, жүрек жұтқан (Тұрақты тіркес)
2. Әз Жәнібек ханга жауап бер.
Ноғайлының ханы Әз Жәнібек халықты жинап:
- Үш арсыз, үш ғайып, үш жетім болады, соны кім табады? - депті.
(«Шешендік сөздер»)
3. «Менің анам» деген тақырыпта ойтолғау жаз.
23. СӨЗЖАСАМ 2 нұсқа
I деңгей
1. Сөзжасам дегеніміз не?
Туынды сөздердің түрлерін ата.
Төмендегі сөздердің сыңарларын тап және қандай жолмен жасалғанын айт.
Мая -
Жалт-
Қалт-
Тақ-
Үл г і: асты-үсті.
II деңгей
1. Омоним сөздерге мысал жаз және олар қай жолмен жасалған туынды сөз екенін айт.
2. Мына сөздерге жұрнақ жалғап түрлерін ажырат.
Қала, көл, жаз, кітап, етік, із, тоқ.
3. Бірігу жолымен жасалған батырлардың аттарын жаз. «Ел үмітін ер ақтар» деген тақырыпқа мәтін құра.
III деңгей
1. Тұрақты тіркестер жаз және оның мағынасын түсіндір.
2. Мәтінді сөздің жасалуына қарап талда.
Көшпелі сахаралықтың ішіп-жері де, киінері де малмен табылады, жанның тыныштығынан гөрі оған мал қымбат... Оның малды қалай қастерлейтінін, бала-шағадан бұрын осы мал амандығын сұрауының өзі-ақ парақ-парақ қып жазған түсіндірмелерден де артық дәлелдейді... Сәлемдесу дәстүрі халықтың сипатының бір белгісі сияқты. (Ш. Уәлиханов)
3. Жемқорлыққа байланысты не айтар едің? «Есебін тапқан екі асайды» деген тақырыпқа ойтолғау жаз.
Объяснение:
1.Еңбекті сүю
2.Артта қалмау
3.эпитет
4.Қыпшақ Сейітқұл
5.Шешімі
6.Ол жол елдің мақсаты үшін аянбай күресу жолы.Менде автор пікіріне қосыламын.Елім,жерім деп туған ер жігіттер мақсатына жетпей қоймайды.Автор Ақтандай жетім баланың болашағынан үміт күтіп намысын қорғар ер шығатынын армандайды.
7.Қайыршы Антонға бейтаныс кісінің айтқан ақылы әсер еткені соншалық,Антон өз өзің қолға алып тіленшілікті қойып,адал жолмен нан табуға кірісті.Антонның бұл іс-әрекеті үлгі боларлық іс.
8.Ақтан сияқты балаларға қолдау беру үшін және оларды алда әлі көп қуанышты жайттар күтіп тұрғанын жеткізгісі келді деп ойлаймын.
9.Менің ойымша Қыпшақ Сейітқұл адал ұлтшыл,еңбекқор кісі жеңілмейді,бірақ кедей адам бірақ соған қарамас ол жеңілмейді.
10.Мен Атымтайдын бұл пікіріне қосыламын.Шынымен де адам байлыққа үйреніп кетсе,қанағатсыз қомағай бала бастайды.Оны өзіңе ғана жарата бермей,нағыз керек адамдарға бөлісу керек.
1.тілсіз-мұғалім. 2.алтын қазына. 3.білім-кітапта.4.білім-өмір шырағы. 5.көзі ашыққа маржан.6.білім-оймақ. 7.білім-тоқығандікі