Жазылым
6-тапсырма. қазақ тілінің түсіндірме сөздігінен «жерұйық», «кінді
қаны тамған жер», «ұшқан ұя» деген тіркестерді тауып, мағын
нақтыла. осы тіркестерді қатыстырып, сөйлем құра.
үлгі: ұшқан ұя. ауыспалы мағына. орын тепкен, қоныстанған жер,
қоныс. келдім сені сағынып, алтын ұям — алматым (қ. аманжолов).
Ақпарат беру жəне оны өңдеу
Адам ақпаратты сигнал немесе таңба түрінде беріп, өңдейді
жəне қабылдайды. Тірі табиғатта ақпарат беру жəне оны өңдеу үрдісі
жүзеге асып тұрады. Мысалы, бір жануарлар өздерінің жерлерін
қорғап, иісті белгілер қалдырып кетеді, сондықтан ол жерге басқа
114
жануарлар батып бара алмайды. Енді бір жануарлар иіс сезу мүшесі
арқылы сол бөгде иісті сезеді, сол себепті ол жерден кетуге мəжбүр
болады.
Ағаштар бір-біріне құрттардың шабуыл жасағаны туралы
мəлімет бере алады. Мұндай хабардан кейін олар қорғану үшін,
жапырақтарынан улы заттар шығарады, себебі бұл бейсаналы жаса-
латын үрдіс.
Адам ақпаратты кем дегенде үш деңгейде өңдей алады, атап
айтқанда: физиологиялық деңгейде (сезім мүшелері), саналы
деңгейде, бейсаналы деңгейде. Бұдан басқа адам өз ұрпақтарына ген
арқылы тұқым қуалау ақпараттарын береді, неге десеңіз ол тұлғаның
түп тегінің негізі болып саналады.
419-тапсырма. Мына сөздердің синонимдерін жазып, олармен
себеп-салдар мəнді салалас сөйлемдер құрастырыңыздар.
1. Сұрыптау. 2. Тасу. 3. Өңдеу. 4. Қабылдау. 5. Сақтау.
6. Шығару. 7. Қалдыру.
Объяснение: