Қазіргі кезде қоршаған ортаны қорғаумен ешкім айналыспайтын болғаны ма? Ертеде әсем табиғат, таза ауа, қоршаған қандай әдемі еді. Қалың орман, айдын көл, көк шалғын шөп неткен тамаша еді. Қайран туған жер, өзіңе оралу мен үшін қандай бақыт. Дегенмен, бұрынғы айдын көлің, әсем гүлдерің, таза ауа бәрі-бәрі қайда кеткен. Айдын көліңе жұп-жұбымызбен келіп өзіңе аман сау жеткенімізге қуанып, мәз болушы едік. Біздің келгенімізге өзің қуанушы едің, келдіңдерме әсем аққуларым, сендерсіз мен жетімсіреп тұрмын деп, құшағыңа алушы едің, қайран туған жер, айдын көл.
Өңдеу
Мүшел жас - қазақ халқының адам жасын есептеу үлгісі. Дәстүрлі қазақ қоғамында баланың 13 жасқа толуы алғашқы Мүшелі деп саналады, одан кейінгі Мүшел жасы әр 12 жыл қайталанған сайын есептеліп отырады. Ол 25-ке толғанда екі Мүшел, 37-ге толғанда үш Мүшел, 49-ға келгенде төрт Мүшел, 61-ге келгенде бес Мүшел деп есептеледі. Халықтың адам өмірін кезеңдерге бөлуіне байланысты қалыптасқан шартты түрдегі бөліністері мен Мүшел санау үрдістері қоғам мүшесінің әлеуметтену жағдайын, яки қоғамдағы орны мен мәртебесін белгілеуді білдірді. Бірақ бір Мүшел жастағы ерекшеліктен келесі Мүшел жасқа өтуді әлеуметтік құбылыс деп тануға негіз жоқ. Өйткені ол адамның биологиялық қасиеттеріне де тән құбылыс болғандықтан, әр Мүшел ішінде адамның өзіне тән қасиеттері мен болмысы қалыптасады. Мысалы, 1-мүшел балиғатқа толуға байланысты болса, 2-мүшел ат жалын тартып мінген жастың есейген шағы, 3-мүшел ақыл-парасаттың толысу шағы деген адамның физиологиялық-психологиялық жетілулерін меңзейді. Мүшелдер арнайы ғұрыптар арқылы аталып өтілген. Олар: жарты Мүшелге келген ұл баланы сүндетке отырғызып, “атқа мінгізу” мен қыз баланың құлағын тесіп, “сырға тағу”, алғашқы Мүшелінде балиғатқа толуына байланысты “он үште отау иесі” болу, тағы басқа. Мүшелден мүшелге өту аралығындағы жаста адамға қауіп-қатер жуық болады деп есептеліп, тән мен жанның өзгеріске ұшырайтын тоқырау кезі, белесі деп саналды
Менің ойымша, адамзат өмірге келгенде ол өмірін лайықты және тиісті өткізу керек. Яғни айтайын дегенім адам өмірін қалай болса солай өткізбеу керек. Ол үшін, біріншіден, ата-бабаларымыз бізге айтып кеткендей "Бірінші байлық денсаулық". Бұл мақал бикерден айтылмаған, себебі, мақалдын мәні терең. Егерде адам біріншіден өз-өзіне күтім жасаса ол адам жақсы өмір сүреді дегенге кепілдік бере алады.
(P.S.: дописала.) :D