Шетелдіктер киіз үйді өз мақсаттарына қарай пайдаланып жүргендігі туралы мəлімет.
Киіз үйді АҚШ-тағы жұрттың көбі баспана ретінде қолданады, кейбірі медитация жасауға ыңғайлы орын деп біледі.
Азаттық тілшісі 30 жыл бойы киіз үй жасап, оны АҚШ-та сатып, орнатып берумен айналысып жүрген компанияның ісімен танысты.
Colorado Yurt Company компаниясы моңғол үлгісіндегі киіз үйді «бір-екі күннің ішінде оңай тігілетін, экологиялық таза баспана» ретінде сипаттайды. Компания «Киіз үйдің ағаштан жасалған бөліктері мәңгі қызмет етіп, ал матадан жасалатын жоғарғы бөлігі киіз үй тігілетін жердің климаты мен күн қызуына қарай 8-15 жылға шыдайды» деп кепілдік береді.
Киіз үйдің ішіне электр жарығын тартып, пеш орнатып, жатын бөлмені қабырғалармен бөліп, әжетхана, ас бөлмесін жабдықтауға болады.
Қазақстандықтар жаппай тойларын қымбат мейрамханаларда өткізіп әлек болып жүргенде, Англия тұрғындары, керісінше қазақтардың қарапайым киіз үйінде жаз кезінде үйлену тойларын өткізуді сәнге айналдырған деп хабарлайды NUR.KZ порталы yvision.kz-ке сілтеме жасай отырып. Үйлену тойына арналған киіз үйлерді Уэльс шеберлері әзірлейді. Материал ретінде жергілікті ормандардағы шырынды талшан ағашын қолданады.
Кереге уық шаңырақ, үй, есік сөздеріне фразеологизмдер:
Босағасын паналады – «үйіне тығылды, бас сауғалады, күн көрді», босағасын тоздырды – «қайта-қайта келді, келгіштей берді»,
босағасын солқылдатты – «күш көрсетті, қиратып кете жаздады», босағасын шапты – «шаңырағын ортасына түсірді, жауласты»,
есігі ашық – «қонақжай, кең пейілді, дастарханы жаюлы»,
есігі тар – «пейілі тар, сараң үй»,
есігінде жүрді – «біреудің босағасында қызмет етті»,
есіктегі басы төрге жетті – «елеусіз адамның беделі өсті, мерейі үстем болды»,
есігінің алдына кетірді – «дегенін істетті, бас идірді»,
есігі ойран, төрі талқан болды – «шаңырағы ортасына түсті, тас-талқаны шықты»,
есіктен шықса тесіктен, тесіктен кетсе есіктен келді – «мұнан кіріп, одан шықты, су жұқпас қу»,
есігін ашпады – «хабарласпады, келмеді»,
есік пен төрдей – «бір аттам жер, таяқ тастам жер, тіпті жақын жер», кереге бойлы – «ұзын, керегенің ұзындығындай»,
керегеден шығарып жіберді – «итше қуып жіберді, керегеге таңылды» (ұятқа қалған кісі туралы),
керегесін керту – «керегесін кескілеп, ойран салу»,
уығын қадасып, шаңырағын көтерісті – «ортақ іске белсене қатысты, жәрдемдесті»,
шаңырағы қаңырап қалды - "үйі босап қалды",
шаңырағы ортаға түсу, шаңырағы шайқалу - ұрысу/ ажырасу.
Шол даланын ыстыгына тек туйе шындайды. Онын жалпак табаны кумга батпайды. Табанынан ыстык та , суык та отпейды. Туйе 2-3 центнер жук котереды. Туйе 40-50 шакырым жолды су ышпей,шоп жемей -ак журып отеды.
Подробнее - на -