Абай (Ибраһим) Құнанбаев (1845—1904) ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен.Біз үшін Абай Құнанбайұлы қазақ әдебиеті поэзиясының қанатын кеңге жайып, жаңа деңгейге көтерілуіне орасан зор үлес қосқан шоқтығы биік, дара да, дана тұлға болып қала бермек. Абай қазақ поэзиясында жас ұрпаққа терең ойға толы сан алуан өлеңдер үлгісін қалдырғаны белгілі.
Көшпелі мал шаруашылығының пайда болу факторлары:
1. Климаттың өзгеруіне байланысты көшпенділер егіншілікпен айналыса алмады.
2. Мал басының көбейуі. Мал басы тез көбейгеннен кейін олар ауысымнан-ауысымға көшіп отыруға мәжбүр болды. Себебі, мал бір жердегі шөпті,суды тез бітірді. Олар тебіп жайылу арқылы жайылды. Иебіп жайылу дегеніміз қар астынан мал тұяқтарымен жеуге болатын шөптерді,тамырларды қазып жеуі. Оған тек жылқы,ешкі,қой жатады.
3. Жылқы малының мініс көлігі ретінде пайдалануы және ат әбзелдерінің жетілдіруі. Жылқы ыстыққа да,суыққа да төзімді жануар. Сол себепті оны бағалы санады.
Көшпенділіктің тиімді жақтары.
1. Егер бір жерде шөп немесе су бітіп қалса басқа жерге көшуге болады.
2. Мал үнемі тоқ жүреді. Себебі, адамдар мезгіл сайын оты көп ауысымға көшіп отырса, мал аштықтан қырылмайды.
Сіз қалай жасайсыз? Не маңызды? Көмек бұл нәрсе? Сіз жақсы істер жасайсыз ба? Сіз бизнеспен айналысасыз ба, қазір сіз қалай жұмыс істесіз? Ата-аналар қалай жұмыс істейді? Сіздердің істеріңіз тиімді ме? Іс-әрекеттеріңізді тиімдірек істейсіз бе? Сіз не істеп жатырсыздар?