Бацькі і дзеці (В. Карамазаў. “Дзяльба кабанчыка”) У апавяданні В.Карамазава «Дзяльба кабанчыка» расказваецца пра звычайны для вясковага жыцця эпізод — дзеці прыехалі ў вёску да маці «на свежыну». Але пісьменнік звяртае нашу ўвагу на паводзіны дзяцей, іх адносіны да маці.Маці вырасціла, выпеставала трох дзяцей: Веру, Ніну і Сцяпана. Мы даведаліся, што ўсе яны добра ўладкаваліся, жывуць у горадзе, не адчуваюць сябе беднымі, а дапамагае маці толькі адзін Сцяпан. Вера і Ніна нават не адчуваюць сваёй віны за тое, што даўно не былі на магіле бацькі, забыліся туды дарогу. Не заўважаюць, што іх маці стала зусім старэнькай, а даглядае такую вялікую гаспадарку. I даглядае не для сябе, а для таго, каб дзеці, прыехаўшы, маглі чаго ўзяць. Пісьменнік не апісвае знешнасці сясцёр, а ўсю ўвагу надае адзенню малодшай сястры Ніны — белы плашчык, чырвоны берэцік, лакавыя чаравічкі. Яна прыехала не дамоў, а ў госці. Ці можна ў белым плашчыку і лакавых чаравічках дапамагчы маці па гаспадарцы? Канешне, не. Ды яна і не збіралася дапамагаць. Яе не ўразілі словы маці аб тым, што цяжка стала «цягнуць» гаспадарку — рукі ломіць і не хапае сіл. Але найбольш яскравы эпізод, які характарызуе ўсіх дзяцей — сцэна дзяльбы кабанчыка. «Смешна было глядзець, як маці бярэ з агульнай кучы кавалак, варочае яго з боку на бок, перакладае з рукі ў руку, гадаючы, каму пакласці, а сёстры і Коля ўважліва сочаць за матчынымі рукамі, маўчаць, ані слова — не да размоў…» Сясцёр і зяця турбуе толькі адно, каб толькі іх не абдзялілі. Адзін толькі Сцяпан заўважае, што маці недзе парэзала палец і ён, заматаны ў белую анучку, «падобны на белую каціную лапку». Аднаму Сцяпану няёмка, што маці ўсё мяса аддае ім, а сабе нічога не пакінула. Менш за ўсё маці думае пра сябе, а дарослыя дзеці нават не заўважаюць гэтага ў прагным жаданні атрымаць найлепшы кавалак.З усіх дзяцей мне падабаецца Сцяпан. Толькі ён зразумеў сваю памылку і вярнуўся да маці. Ён не прымае жорсткасці і абыякавасці іншых дзяцей. Яму сорамна перад бацькам, што не спраўдзіў яго надзеі і з’ехаў у горад. Сцяпан — адзіны чалавек, якога і можна назваць сапраўдным сынам, а астатнія дзеці ўжо «страцілі святое штосьці», «ачарсцвелі душою».
Калашников Степан Парамонович — купец, хранитель родовых устоев и чести семьи. Имя «Калашников» заимствовано из песни о Мастрюке Темрюковиче (в вариантах, записанных П. В. Киреевским, упоминаются дети Кулашниковы, братья Калашнички, Калашниковы). Фабула, возможно, навеяна рассказом о чиновнике Мясоеде-Вислом, жена которого была обесчещена опричниками («История государства Российского» Н. М. Карамзина).Частная жизнь К. отчетлива и размеренна; в ней все заранее определено. Постоянство жизненного уклада отражает устойчивость психологии. Всякое изменение внешнего быта означает катастрофу, воспринимается как несчастье и горе, предвещает беду. Недаром, придя «в свой высокий дом», К. «дивится»: «Не встречает его молода жена, / Не накрыт дубовый стол белой скатертью, / А свеча перед образом еле теплится».И хотя социальные различия уже проникли в сознание (К. бросает упрек жене: «Уж гуляла ты, пировала ты, / Чай, с сынками всё боярскими!..», а Иван Грозный спрашивает К.: «Или с ног тебя сбил на кулачном бою/ На Москве-реке сын купеческий?»); общий порядок и родовые отношения еще господствуют. К., как глава семьи, в ответе и за же жену, и за малых детушек, и за братьев. Он обязан вступиться за честь жены, за личную честь и честь семьи. Ему послушны и братья. Соблазняя жену К;, Кирибеевич наносит оскорбление не просто частному яйцу, купцу К., а всему христианскому люду, потому что К. — носитель-семейных, родовых устоев, существующего общественного устройства. Именно защита народных, патриархально-родовых принципов жизни делает К.эпическим героем, придает его обиде общенациональный масштаб, а решимость К. отомстить обидчику предстает как общенародный протест, освященный санкцией народного мнения.Поэтому и бой К. происходит на виду всей Москвы, всего честного народа. Эмоциональным выражением смертельного поединка, его бескомпромиссности, заранее предопределенного исхода и вместе с тем высоты нравственной идеи, защищаемой К., служит торжественное описание столицы перед боем («Над Москвой великой, златоглавою...»). Самому поединку также придано символическое значение. Ритуал традиционного кулачного боя — от приготовления к нему до окончания — чрезвычайно важен в контексте художественного смысла «Песни...». Потешный кулачный бой, где мерились силой удалые храбрецы, превращен в идейное противостояние старого уклада с разрушающим его своеволием. Форма поединка, узаконенная народным обычаем, где сила честно сражается с силой, основана на справедливом законе: «Кто побьет кого, того царь наградит, / А кто будет побит, тому Бог простит!» Перед боем К. обращается ко всему православному миру: «Поклонился прежде царю грозному, / После белому Кремлю да святым церквам, / А потом всему народу русскому».Однако общенародное дело, за которое К, готов биться, принимает форму личного протеста. К. не идет к царю, блюстителю порядка и традиций, чтобы добиться справедливости, а берет на себя личную ответственность. Человек уже не доверяет царской власти, а в известной мере противопоставляет себя ей, не видя в царе гаранта народных обычаев и христианского закона. Больше того: защищая прежние устои, К. одновременно совершает преступление, ибо превращает потешный бой в мщение. Мотивы, движущие К., - высоки, но поступок его ставит К. вне чтимого..им родового закона. Чтобы защитить вековые обычаи, личность должна нарушить их.В К. воплощен образ героя-мстителя, борющегося за справедливость, причем — и это характерно для Лермонтова — именно личность берет на себя право отстаивать народную правду. Углубление народного, демократического начала связано с преодолением канона байронической поэмы: героем-мстителем избран «простой» человек. Современная проблематика погружена в историю, а история воссоздается с позиций настоящего. Чувствуя актуальность «Песни...», ее сюжет сопоставляли с реальными событиями тех лет: с семейной трагедией Пушкина и историей увоза гусаром жены московского купца.
У апавяданні В.Карамазава «Дзяльба кабанчыка» расказваецца пра звычайны для вясковага жыцця эпізод — дзеці прыехалі ў вёску да маці «на свежыну». Але пісьменнік звяртае нашу ўвагу на паводзіны дзяцей, іх адносіны да маці.Маці вырасціла, выпеставала трох дзяцей: Веру, Ніну і Сцяпана. Мы даведаліся, што ўсе яны добра ўладкаваліся, жывуць у горадзе, не адчуваюць сябе беднымі, а дапамагае маці толькі адзін Сцяпан. Вера і Ніна нават не адчуваюць сваёй віны за тое, што даўно не былі на магіле бацькі, забыліся туды дарогу. Не заўважаюць, што іх маці стала зусім старэнькай, а даглядае такую вялікую гаспадарку. I даглядае не для сябе, а для таго, каб дзеці, прыехаўшы, маглі чаго ўзяць. Пісьменнік не апісвае знешнасці сясцёр, а ўсю ўвагу надае адзенню малодшай сястры Ніны — белы плашчык, чырвоны берэцік, лакавыя чаравічкі. Яна прыехала не дамоў, а ў госці. Ці можна ў белым плашчыку і лакавых чаравічках дапамагчы маці па гаспадарцы? Канешне, не. Ды яна і не збіралася дапамагаць. Яе не ўразілі словы маці аб тым, што цяжка стала «цягнуць» гаспадарку — рукі ломіць і не хапае сіл. Але найбольш яскравы эпізод, які характарызуе ўсіх дзяцей — сцэна дзяльбы кабанчыка. «Смешна было глядзець, як маці бярэ з агульнай кучы кавалак, варочае яго з боку на бок, перакладае з рукі ў руку, гадаючы, каму пакласці, а сёстры і Коля ўважліва сочаць за матчынымі рукамі, маўчаць, ані слова — не да размоў…» Сясцёр і зяця турбуе толькі адно, каб толькі іх не абдзялілі. Адзін толькі Сцяпан заўважае, што маці недзе парэзала палец і ён, заматаны ў белую анучку, «падобны на белую каціную лапку». Аднаму Сцяпану няёмка, што маці ўсё мяса аддае ім, а сабе нічога не пакінула. Менш за ўсё маці думае пра сябе, а дарослыя дзеці нават не заўважаюць гэтага ў прагным жаданні атрымаць найлепшы кавалак.З усіх дзяцей мне падабаецца Сцяпан. Толькі ён зразумеў сваю памылку і вярнуўся да маці. Ён не прымае жорсткасці і абыякавасці іншых дзяцей. Яму сорамна перад бацькам, што не спраўдзіў яго надзеі і з’ехаў у горад. Сцяпан — адзіны чалавек, якога і можна назваць сапраўдным сынам, а астатнія дзеці ўжо «страцілі святое штосьці», «ачарсцвелі душою».