1) 2) (x3)2 + (y+2)2 = 25 R=? O(x;y) x=? y=? (x2)2 + (y1)2 = 4 шеңберінің координаталық осьтерімен қиылысу нүктелерін табыңыз САБАҚ БЛОКТАРЫ ○ І. АҚПАРАТ АЛМАСУ Тақырып жоспары: 1. Шеңбердің теңдеуіне анықтама 2. Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула 3. Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Слайдтар: 1 – слайд (титул) 2 – слайд Сабақтың мақсаты 3 – слайд Тақырып жоспары 4 – слайд Шеңбердің теңдеуіне анықтама Егер қисықтың барлық нүктелерінің координаталары қандай да бір теңдеуді қанағаттандырса, онда ол теңдеу осы қисықтың (шеңбердің) теңдеуі деп аталады. Шеңбердің теңдеуін шешу үшін келесі ұғымдарды қолданамыз: 1)Шеңбер 2)Центр 3)Радиус 4)Шеңбердің диаметрі 5)Шеңберге жүргізілген жанама 6)Тікбұрышты координаталар жүйесі 7)Нүктенің тікбұрышты координаталар жүйесіндегі координатасы 5 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Егер AN=R деп алатын болсақ, онда A(a,b) және N(x,y) нүктелерінің арақашықтығын есептеу формуласы бойынша (xa)²+(yb)²=R² 6 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 1 (x2)²+(y+1)²=9 теңдеуімен берілген шеңбердің радиусын және шеңбердің центрінің координатасын анықтаңыз (x2)²+(y+1)²=9 (xa)²+(yb)²=R² a=2; b=1 R²=9 R=3 7 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 2 Центрі А(1,4) радиусы 2ге тең болатын шеңбердің теңдеуін құрыңыз (xa)²+(yb)²=R² a=1, b=4, R=2 (x+1)²+(y4)²=2² 8 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Егер A(a,b) центрі координаталар басымен беттесетін болса a=0, b=0 x²+y²=R² 9 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал 3 Центрі O координаталар басында орналасқан радиусы 3ке тең шеңбер теңдеуін құрыңыз. x²+y²=R² R=3 R²=9 x²+y²=9 10 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал4 x²+4x+y²6y3=0 түрінде берілген теңдеуді шеңбердің теңдеуіне келтіріңіз (x²+4x)+(y²6y)3=0 (x²+4x+4)4+(y²6y+9)9=3 (x²+4x+4)+(y²6y+9)=16 (x+2)²+(y3)²=4² ІІ. АЛҒАШҚЫ БЕКІТУ Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар. Шеңбердің теңдеуіне анықтама Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Қорытынды: ІІІ. ҚҰЗЫРЛЫЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 1. Шеңбердің теңдеуінің анықтамасын түсіндіріңіз 2. Шеңбердің центрін сипаттаңыз 3. Шеңбердің радиусын сипаттаңыз 4. Неліктен шеңбердің теңдеуі квадрат түрінде жазылады 5. Радиусы 5см, центрі (2; 3) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 6. Радиусы 1см, центрі (0; 2) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 7. Радиусы 1см, центрі координата басы болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз ІІ деңгей тапсырмалары 1. (x3)2+(y1)2=1 шеңберінің абсцисса осімен ортақ нүктелері бар ма? Болса ол координаталарды табыңыз 2. Координаталық остерді жанайтын және К(2; 1) нүктесінен өтетін шеңбердің теңдеуін құрыңыз 1. ІІІ деңгей тапсырмалары x2 + y2 + 4x – 18y – 60 = 0
:
*567*
*9*7
86*46
Дальше рассуждения справа налево. И так, последняя колонка (*, 7,6) от какой-то цифры вычли 7 получили 6. Такой результат возможен при 13-6=6, значит последняя цифра уменьшаемого 3, и помним, что у 7 занимали 1. *5673
*9*7
86*46
Дальше колонка 7, *, 4. Помним, что 7 уже :, так как 1 занимали ранее. От 6 что-то отняли и получили 4, это что-то 2.
*5673
*927
86*46
Следующий шаг, колонка 6, 9, *.
Вместо этой звёздочки нужно ставить 7, потому, что от 6 9 не отнять, нужно занять десяток у 5, а 16-9=7. Снова помним, что 5 уже 4 с учётом «займа».
*5673
*927
86746
Колонка 5,*, 6. Фактически от 4 отнимаем что-то и получаем 6. Так как 6 больше 4, то отнимали от 14 и отнимали 8 (14-6=8). Помним, что произошёл заём у первой *.
*5673
8927
86746
Наконец-то последняя колонка * «пусто», 8. Понятно, что вместо * 9. К итоговой 8 прибавит занятую 1. Можно проще 8927+86746=95673. Наш пример 95673- 8927=86746. Всё точно, проверял на калькуляторе.
Если перепишешь всё объяснение в тетрадь, то математичка (или математик, что вряд-ли) высоко оценят твою логику и трудолюбие. Порадуй педагога!