Кеше тормышында аның бөтен гомере буена аерылгысыз төшенчәләр, кешеләр, әйберләр була. Мин шуларның берсе дип, аның туган телен саныйм. Ул – кешенең дөньяга аваз салган минутыннан соңгы сулышына кадәр янәшә.
Кеше дөньяга беренче аваз салуга аны, аны тудырган ана үзенең сабыена туган телендә "балам” дип эндәшә. Баланың беренче әйткән сүзе дә туган телендә яңгырый. Кеше үзенең иң саф хисләрен бары тик туган телендә генә белдерә ала. Бөек Тукай юкка гына үзенең иң кадерле кешеләре әти-әниләренә рәхмәт сүзләрен, ала рухына багышлаган догаларын туган телендә белдермәгән.
Тел турында яңадан–яңа китаплар чыгып тора, радиодан, телевидениедән тел турында кызыклы тапшырулар алып барыла. Болар барысы да халыкта телнең тарих, үсеше, яшәеше, төзелеше һәм башкалар турында күп санлы сораулар тууга сәбәп була. Шушы сорауларга җавап эзләүчеләр татар теленең нинди бай булуына төшенәләр, халкыбызның тарихын өйрәнәләр. Чөнки татар халкының мең елларга сузылган тормыш тәҗрибәсе, уйлары, гадәтләре, йолалары, кешене шәхес итүче сыйфатлары аның телендә, образлы сөйләмнәрендә, мәкаль-әйтемнәрендә, җыр һәм әкиятләрендә чагылыш тапкан.
Безнең халкыбызның күңел җәүһәрләре бары тик туган телдә генә сакланып калган. Бары тик туган телдә алар күңеленнән төрле шигырьләр, җырлар, язмалар чыккан. Шуңа күрә дә безнең шәхесләребез, галимнәребез, язучы һәм шагыйрьләребез туган телгә зур игътибар бирәләр. Туган теленең кешегә тәэсир көче дә көчлерәк.
Татар теле үзенең үсеш дәверендә төрле кыенлыкларны, киртәләрне үтте. Халык күпме изелсә дә, ана телен саклап калды. Ә милләтнең саклануы турыдан-туры телгә бәйле. Чөнки гыйлем алу, аңны үстерү, дөньяны танып белү һәм аралашу туган тел аша тормышка ашырыла. Тел бетсә, милләт бетә, халык бетә.
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й
а
б
в
г
д
е
ё
ж
з
и
й