күні :
5 сынып
сабақтың тақырыбы: 2.8. ең кіші ортақ еселік
сабақтың мақсаты:
ең кіші ортақ еселік туралы түсінік беру , ең кіші ортақ еселігін таба білуге үйрету .оқушылардың логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру.белсенділіктерін арттыру , оқушылардың пәнге деген қызығушылығын .оқушының ауызша сұрақтарға тез жауап беру қабілеттерін .оқуға саналы сезімге ,жауапкершілікке өз бетінше еңбектенуге тәрбиелеу.тез ойлап , тез қорытуға және сөйлеу мәнеріне тәрбиелеу.сабақтың түрі: жаңа білім беру сабағы
сабақтың әдісі: баяндау ,әңгімелесе отырып түсіндіру,есептер шығару , сұрақ –жауап.
сабақтың көрнекілігі: сабаққа қатысты , тірек схемалары , дидактикалық тапсырмалар . перфокартаға жазылған түрде беріледі.
сабақтың өту жоспары:
i. ұйымдастыру кезеңі.
ii. ой қозғау – үй тапсырмасын тексеру.
iii. ой толғау – жаңа сабақты өту.
iv. ой түйін – есептер шығару.
v. бағалау, қорытындылау.
vi. үйге тапсырма беру
сабақтың барысы
еске түсіру сұрақтары :
1.жай сан және құрама сан деген не?
2.құрама санды жай көбейткіштерге жіктеу деген не?
3.ең үлкен ортақ бөлгішті қалай табамыз?
4.қандай сандарды өзара жай сандар дейміз?
4 санына еселік сандар : 4,8,16,24,28,32,36,
6 санына еселік сандар : 6,12,18,24,30,36,42
екеуіне де еселік болатын сандар : 12,24,36 ,
екое(4,6 )= 12
анықтама: берілген натурал сандардың әрқайсысына еселік болатын ең кіші натурал санды , сол сандардың ең кіші ортақ еселігі деп атайды.
ең кіші ортақ еселікті табу жолдары :
берілген натурал сандардың ең кіші ортақ еселігін сол сандарды жай көбейткіштерге жіктеу арқылы табу.берілген натурал сандардың ең кіші ортақ еселігін табу үшін: берілген натурал санды көбейткіштерге жіктеу керек; берілген сандардың ең үлкенінің жай көбейткіштерін жазу керек; оны оның жіктелуінде жоқ , бірақ басқа сандардың жіктелуінде бар жай көбейткіштермен толықтыру керек; шыққан көбейткіштердің көбейтіндісін табу керек.мысал ; екое(56,60)=840
2-тәсіл.
берілген сандардың ең үлкенінің еселіктерін іріктей отырып , осы сандардың ең кіші ортақ еселігін табу.
мысалы : 16 және12 сандарының ең кіші ортақ еселігін табайық.берілген сандардың ең үлкені-16 саны.16 санының еселіктері: 16,32,48,64,80,96,… осы еселіктердің ішінде 12-ге бөлінетіні 48,96 сандарының ең кішісі-48 саны. онда 48 саны -16 және12 сандарының ең кіші ортақ еселігі: екое(16,12)=48.
жай сандардың ең кіші ортақ еселігі , осы сандардың көбейтіндісіне тең.
мысалы : 6 және 35 өзара жай сандарының ең кіші ортақ еселігін табайық:
6=2·3; 35=5·7;
екое: (6,35)=2·3··5·7=6·35=120;
қысқаша: екое(6,35)=120.
егер берілген сандардың біреуі қалғандарына бөлінетін болса, онда сол сан берілген сандардың ең кіші ортақ еселігі болады.
мысалы : екое(57,19)=57
екое(8,16,32)=32
ой түйін – есептер шығару.кітаппен жұмыс№ 308№ 309(1,3,5)№ 310
үйге тапсырма
§2.8. ереже жаттау
№309(2,4,6)
№311
7.бағалау:
Предложу решение, но мне кажется, есть что-то попроще, но не могу найти.
Рассуждаем так. Допустим до встречи 1 шёл со скоростью х км/ч, тогда второй шёл со скоростью (10-х) км/ч ( потому что км за 5 часов, значит их общая скорость была 10 км/ч)
За 5 часов х км, ему осталось идти (50-5х) км, тогда второму осталось идти 50 -(50-5х) = 5х (км) (т.к. после встречи им всё равно в сумме надо 50 км пройти.
их новые скорости: у первого:( х-1) (км/ч), у второго 1+(10-х) = 11-х (км/ч)
Теперь делим оставшиеся расстояния на скорости , получим время и зная, что первый пришёл раньше на 2 ч. составляем уравнение:
5х/(11-х) - (50-5х)/(х-1) = 2
5х/(11-х) - (50-5х)/ (х-1) - 2 = 0
приводим к общему знаменателю это (11-х)(х-1), и я буду писать только числитель:
5х(х-1) -(50-5х)(11-х) - 2(11-х)(х-1) = 0 ( т.к. дробь равно 0, если числитель равен 0, а знаменатель не равен 0)
5х^2-5x-550+55x+50x-5x^2-22x+22+2x^2-2x = 0
2x^2+76x-528 = 0
x^2+38x -264 = 0
D=2500
x=(-38-50)/2 -видно, что отриц. число, нам не подходит
или х= (-38+50)/2 = 6 (км/ч)
ответ: 6 км/ч
