Әдәпле кеше нинди була?
Бу соравның җавабы бик күп тәшенчәләргә ия. Әдәпле кеше дибез икән, ул безнең күз алдына барыннан да бигрәк, тәрбияле, инсафлы булып килеп баса. Ул — кешелекле дә, белемле дә, укымышлы да һәм алай гына дамы әле!.
Әйдәгез соң, бергәләп әдәпле кешеләрдә булырга тиешле тагын кайбер сыйфатларны тәфсилләп, киңрәк итеп искә төшереп карыйк.
Әйе, әдәпле кеше:
- Башкалардан үзен өстен итеп куймый. Әлкән яшьтәге кешеләргә, мохтаҗларга, гарипләргә һәрвакыт ярдәмчел, ихтирамлы һәм ихлас мөнәсәбәттә була.
- Кеше хәленә керә, бүтәннәрне беркайчан да кыен хәлдә калдырмый. Һич кайчан тавыш күтәреп сөйләшми, тупас яки ямьсез сүзләр әйтми, ялганлашуга юл куймый, әйткән сүзен үти, вәгъдәсендә тора.
- Кеше сөйләгәндә игътибар белән тыңлый һәм кирәк чакта гына сүзгә кушыла.
- Башкаларны рәнҗетергә яки кимсетергә ирек бирми.
- Гайбәт сөйләми, мактанмый, шапырынмый, үзен тыйнак тота.
- Кешеләр белән һичкайчан үзен эрегә куеп яки тупас сөйләшми. “Борчуым өчен гафу итегез”, “Рәхим итегез”, “Рәхмәт” кебек тылсымлы сүзләрне урынлы куллана белә.
- Башкаларның шәхси милкенә, байлыгына саклык белән карый, көнчелек, нәфес чире белән авырмый. Үз милкенең кадерен саклый.
- Башкалардан кызгандыру өчен үзен мескен хәлгә төшерми, юк-бар сәбәпләр табып, читтән теләктәшлек, ярдәм эзләми.
- Гадел, саф күңелле, намуслы, эчкерсез, сабыр булу — әдәпле кешене бизи торган сыйфатлар. Әдәпле кеше, гомумән, һәрьяклап җыйнак, пөхтә була. “Холкы күркәм, күңеле яхшы кеше белән җиңел яшәп була”,—ди халкыбыз.
Әдәпле булу өчен ни кирәк?
Әдәплелек — кеше белән аралаша белү.
Әдәпле булу — кешеләргә игътибарлы, инсафлы булу.
Һәркем башка кешеләрдән игътибар, игелеклек, ягымлы караш һәм хөрмәт көтә. Беркемнең дә начар сүз ишетәсе килми.
Ләкин моның сере шунда, үзе инсафлы, тәрбияле, яхшы кешеләргә генә кешеләр һәрвакыт яхшылык белән җавап бирәләр.
Әдәпле кешене генә барысы да ярата, хөрмәт итә. Андыйларның ышанычлы якын дуслары була, алар белән ул бервакытта да ямансуламый, күңелсезлеккә бирелми.
Хәер, әдәпле, чын тәрбияле баланың ямансулап торырга вакыты да калмый. Чөнки ул ныклы режим белән яши.
Иртән иртүк күнегүләр ясый, юына. Аннан соң урын-җирен җыештыра. Пөхтә итеп киенә. Аннан әнисенә, әбисенә иртәнге аш әзерләргә һәм табын җыярга булыша.
Тәрбияле бала гөлләргә су сибәр, йортта булган терлекләрне карар. Киемен чистартырга да иренмәс. Әдәпле кеше һәрвакыт үзенең якыннары, дуслары турында кайгыртып яши, аларга ярдәм итәргә әзер тора.
Своеобразие личности, наряду с темпераментом, характером, волевыми качествами, определяется также ее задатками и От природы люди наделены различными задатками, которые предопределены биологически. На основе тех или иных задатков могут формироваться различные это психические особенности личности, позволяющие успешно овладевать одной или несколькими видами деятельности.
Понятие понять, почему люди, поставленные жизнью в примерно одинаковые условия, достигают разных успехов, почему человек может достичь выдающихся успехов в одной области и быть совершенно бездарным в другой формируются, развиваются и проявляются в деятельности и общении. По отношению к знаниям, умениям и навыкам выступают как некоторая возможность. Чтобы эта возможность превратилась в действительность, требуется много усилий и определенные условия, например заинтересованность близких людей, качество обучения и др обнаруживаются только в деятельности. Только в процессе специального обучения живописи, музыке, танцу выясняется, есть ли у ребенка к соответствующей деятельности и насколько быстрее и глубже по сравнению с другими он овладеет этой деятельностью делят на актуальные и потенциальные.
Актуальные — уже обнаруженные и реализующиеся для применения которых у человека сложились благоприятные социальные условия. Актуальные только часть потенциальных. Далеко не каждый человек может реализовать свои потенциальные в соответствии со своими природными задатками, поскольку нередко этому препятствуют реальные социальные условия нередко подразделяют также на общие и специальные.
Общие это благоприятные возможности развития таких особенностей психики человека, которые одинаково важны для многих видов деятельности К их числу относятся: общий уровень интеллектуального развития, внимательность, память, волевые качества, грамотная речь, работо и др.
Специальные, или профессиональные это возможности к развитию отдельных психических качеств для конкретного вида деятельности: музыкальные, математические, лингвистические, спортивные и т.д. Они предполагают для своего развития упорную и длительную тренировку.
Каждая создающая для человека лишь предпосылки для определенной деятельности, требует для своего высокого развития организации целой системы приемов и операций. По некоторым профессиям — художественным, спортивным — подготовка, чтобы быть успешной, должна начинаться в 6-7 лет.
Одна из самых сложных проблем — во о происхождении роли в их появлении и развитии биологических и социальных факторов. Высказываются мнения, что талант — это на и на 99% пота.
Однако до сих пор во о происхождении остается открытым. Признается, что, с одной стороны, существуют природные предпосылки однако их проявление и развитие во многом зависят от индивидуальных условий становления личности.
Хотя был проведен ряд исследований по выявлению генетической предрасположенности к тому или иному виду деятельности, во о генотипической обусловленности задатков остается достаточно спорным. Формирование приводящее к индивидуальным психологическим различиям, связано с взаимодействием наследственных факторов и среды. Индивидуальные различия порождаются многочисленными и сложными взаимодействиями между наследственностью индивида и его средой. Наследственность допускает очень широкие границы поведения. Внутри же этих границ результат процесса развития зависит от внешней среды, в которой происходит развитие.
В гуманистической психологии в качестве главной цели личности рассматривается развитие ею своих ее самоактуализация. Но развить все в равной степени невозможно. Полностью гармонически развитый человек — это из области утопических мечтаний. Для человека нужно определить свои ведущие и реализовать их в профессиональной деятельности, ставя перед собой трудные, но достижимые цели.
