2)твор “раскіданае гняздо” напісаны на прыкладзе сям’і старага дзеда ануфрыя. князь радзівіл адабраў у ануфрыя родную хату і родную хямлю. янка купала данным творам апісвае сямейную трагедыю, паказвае сялянскае жыццё у часы панскай улады. таксама купала апісвае пошукі дзеда у страчанай бацькаўшчыне, чалавечай волі і роднай зямлі. сям’я зяблікаў з’яўляецца асноўнай у творы. само паходжанне прозвішча ужо кажа за сябе што сям’я зяблікаў асацыіруецца з беднасцю і абяздоленнасцю. каля пяці гадоў лявон зяблік борыцца з панам за свой кавалачак зямлі, за родную хату. зрастаецца з зямлёй чалавек, быццам бы дрэва са сваімі каранямі. і сапраўды так. калі ссекчы дрэва яно ссохне і згіне. так і чалаек ня зможа без кавлка зямлі існаваць далей.у гэтым і заключаеецца смысл твора “раскіданае гняздо”. галоўны герой не уяўляе сваё дальнейшае жыццё без той роднай да сэрца зямлі, другой маці. аднак пан высудзіў перамогу над лявонам. і лявон вырашае пакончыць сваё жыццё самагубствам. не мала важнае значэнне у творы аададзена сымону. аднак ён не адразу здейнічаў шлях да актыўнай барацьбы.ён хацеў дабіцца жыццёвай справядлівасці сваімі сіламі. яго бацька казаў яму, што ваяваць трэба у жыцці не тапаром а розумам. і сапраўды так. калі сымон страціў блізкага чалаека –бацькцу, у яго адабралі хату і зямлю, адбылася ганьба зоські, ён вырашыў для сябе, што бацькава павучанне было сапраўдным. і цяпер сымон вырашыў што ён так і будзе рабіць як вучыў бацька, а значыць, ваяваць сымон будзе розумам. годзе хлусні ў свеце, годзе ўсёй няпраўды. потым сымон ідзе на бацькашўчыну на сход. янка купала напрыкладзе сымона апісаў працэс пошукаў беларускага народу шляхоў да вызвалення, а таксама абуджэння нацыянальнай свядомасці. каб с ваімі сіламі народ здабыў зямлю і нашоў сваю волю. у жыцці і сапраўды так, сілай і кулакамі зрабіць нічога нельга. трэба мець розум і светлыя думкі і толькі тады можна знайсці адказ на любое жыццёвае пытанне і вырашыць праблему.
Маё цярпенне, мой крывавы боль –Што значаць перад мукамі мільёнаў,Дзе безнадзейны стогны родзяць стогны,А слёзы грызуць вочы ўсім, як соль!Хоць дух мой ўзносіцца пад неба столь, –Як галавой аб мур, там б'е паклоны.Але як мал мой гэты ўздых шалёны...Мой крык перад малітвай свету – ноль!І веру я, што я нішто ў быцці –Іначай думаць не дае сумленне, –Аднак чаму ж здаецца мне нязменне,Што меж майму цярпенню не знайсці,Што так вяліка мне яно ў жыцці,Як міліёнаў разам ўсіх цярпенне! Янка Купалы називается Мае цярпенне
