Спільні ознаки
1) мембрана будова органоїдів;
2) наявність сформованого ядра, що містить хромосомний набір;
3) схожий набір органоїдів, характерний для всіх еукаріот;
4) подібність хімічного складу клітин;
5) схожість процесів непрямого поділу клітини (мітоз);
6) схожість функціональних властивостей (біосинтез білка),
7) участь у процесі розмноження.
Відмінні ознаки:
Рослинна клітина як і тваринна, оточена цитоплазматичної мембраною, але крім неї обмежена товстої клітинної стінкою, що складається з целюлози, якої немає у тварин клітин. Накопичують клітинний сік вакуолі є як у рослинних, так і в тваринних клітинах, але в тваринних клітинах вони виражені слабо. Переважання синтетичних процесів над процесами звільнення енергії — це одна з найбільш характерних особливостей обміну речовин рослин. Первинний синтез вуглеводів з неорганічних речовин здійснюється в пластидах. Так, в тваринних клітинах, на відміну від рослинних, відсутні такі пластиди: хлоропласти (відповідають за реакцію фотосинтезу, відповідають за накопичення крохмалю) і хромопласти (надаютьзабарвлення плодам і квітам рослин).
ПИЩЕВАЯ ЦЕПЬ, цепь питания, трофическая цепь, организованный по типу питания ряд организмов, из к-рых каждый предыдущий поедается последующим, благодаря чему осуществляется главная функция биогеоценозов и экосистем — движение потоков в-ва и энергии от одного трофич. уровня к другому. Начало всем П. ц. дают автотрофные организмы, формирующие трофич. уровень продуцентов, представленный двумя исходными видами ресурсов: живыми частями растений, или фитомассой, и отмершими растит. остатками (обычно вместе с остатками животных), или фитодетритом. В связи с этим различают два типа П. ц.: пастбищный тип, когда масса и энергия зелёных растений отчуждается животными в виде их живых тканей, идетритный тип, когда основой биогеохимич. и энергетич. потоков служит фитодетрит. В пастбищных П. ц. 2-е звено представлено травоядными животными — фитофагами, составляющими уровень первичных консументов, или консументов I порядка, в детритных П. ц. — сапрофагами. Начиная с 3-го звена в формировании П. ц. участвуют лишь плотоядные животные (хищники) и паразиты, формирующие трофич. уровень консументов II и более высоких порядков. На заключит. уровнях П. ц. главную роль играют микроорганизмы — уровень деструкторов, или редуцентов. Поскольку потоки в-ва от одного к другому звену П. ц. сопровождаются большими потерями энергии, рассеиваемой в форме тепла, а на последних звеньях имеет место большой расход энергии на поиск и добычу пищи, общее число звеньев в П. ц. составляет не более 5—6. Сложная пастбищная П. ц. может быть представлена следующим рядом организмов: ель—> тли—> божьи коровки —> пауки —> насекомоядные птицы —> хищные птицы. Пример детритной П. ц.: листовой опад деревьев —> дождевые черви —> жуки-стафилины — землеройки. Один и тот же вид автотрофов, напр. сосна обыкновенная, может давать начало десяткам разл. П. ц., что объясняется большим разнообразием связанных с ней фитофагов и сапрофагов (см. Консорция). С др. стороны, один и тот же вид растительноядных животных может входить в неск. П. ц. Напр., майский хрущ на стадии личинки питается корнями сосны, а на стадии имаго — листьями берёзы. Связывание своим участием разных П. ц. (в т. ч. и разных типов П. ц.) в ещё большей мере свойственно плотоядным животным, особенно всеядным, участвующим одновременно в разл. П. ц. В результате этого в сообществе отдельные П. ц. в совокупности образуют пищевые сети, к-рые отражают все пищевые связи видов, входящих в состав данного биоценоза.
Объяснение:
Объяснение:
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Jump to navigationJump to search
Өзен шаяны
Қазбалық ауқымы: Mesozoic–Recent
ПреК
КОСДКрПТЮБПгН
Paranephrops planifrons
Paranephrops planifrons
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Кіші жамағаты: Шаянтәрізділер
Табы: Жоғарғы сатыдағы шаянтәрізділер
Сабы: Онаяқты шаянтәрізділер
Кіші сабы: Pleocyemata
Ықшам сабы: Astacidea
Ұлы тұқымдасы: Astacoidea
Latreille, 1802
and Parastacoidea
Huxley, 1879
тұқымдастары
Astacoidea
Astacidae
Cambaridae
Parastacoidea
Parastacidae
Мексикалық стильдегі шаян
Өзен шаяны деп жоғарғы сатыдағы шаянтәрізділердің онаяқты отрядына жататын Astacidae, Cambaridae, Parastacidae тұқымдастары өкілдерін атайды.
Мазмұны
1 Тіршілігі мен сыртқы құрылысы
2 Тыныс алуы
3 Қан айналымы
4 Зәр шығаруы
5 Дереккөздер
Тіршілігі мен сыртқы құрылысы
Өзен шаяны өзен-көлдер мен ағынды тоғандарда мекендейді. Бұл-судың тазалығын қажет ететін шаян. Шаянның денесі екі бөліктен: баскөкірек және құрсақтан құралады. Баскөкірек бөлігінде бірі- ұзын, бірі-құсқа екі жұп бунақтанған мұртшалары, екі көзі мен ауыз мүшелері алдыңғы жағында болады. Бұлардан сәл төменірек бес жұп бунақтанған аяқтар көрінеді, олардың алдыңғы екеуінің ұшында үлкен қысқышы бар, ал қалған төрт жұбы жүретін аяқтар болып есептеледі.
Шаянның баскөкірегі алты бунақты құрсақпен жалғасып, бунақтардың әрқайсысында екі-екіден екі тармақты қысқа аяқшалар болады. Шаянның құрсағы жалпақтау келген қатты тақташадан тұратын құйрық жүзбеқанатымен аяталады. Құрсақтың соңғыбунағында аналь тесігі болады.
Шаян денесін қатты хитинді жабын қаптағандықтан, сілемейлі қабықшамен қапталған денені шұбалшаң тәрізді соза немесе жиыра алмайды. Сондықтан ол су түбінде бунақтанған жүру аяқтары арқылы жүреді , суда бунақтанған құрсағын лезде бүгіп, құйрық жүзбеқанатын қатты серпу арқылы жүзеді. Су түбінде қозғалғанда- алға қарай, суда жүзген кезде артқа қарай қозғалады. Бұд кезде хитинді жабынмен қапталған аяқ немесе құрсақ бунақтары сауыттың ішкі жағындағы бұлшықеттер арқылы қимылдайды.Шаянның сауыты қорғаныш жабын болады, ішкі қаңқа тәрізді бұлшықеттер арқылыбуындасқан сүйектерді қимылға келтіріп, қызмет атқарады.
Тыныс алуы
Шаян баскөкіректің екі бүйіріндегі екі желбезек қуысындағы нәзік өскіншелер - желбезектер арқылы тыныс алады. Баскөкіректің астыңғы жағындағы саңылаудан су дене қуысына өтіп, желбезекке дейін барады. Желбезек арқылы қанға оттегі өтіп, қаннан көмірқышқыл газы суға бөлінеді.
Қан айналымы
Шаянның қан айналымы арқа жағын ала орналасқан жүрек пен қантамырлар - салатамыр арқылы жүзеге асады. Тамырлардағы қаннан жүрек қимылға келеді, сөйтіп, қантамырлар соғады. Жүрек-пішіні бесбұрышты кішкене қалта, оған дене қуысындағы түссіз қан тікелей келіп тұрады. Жүрек жиырылған кезде қанды салатамырға айдайды да, қан салатамырдан ішкі мүшелер аралығына барады. Қан ішекте қорытылған қоректі, сондай-ақ желбезек арқылы оттегін қабылдап, зәршығару мүшелерін сүзіп өтіп, оларға оттегі мен қорек жеткізеді, мүшелердегі көмірқышқыл газды және бөлінген сұйық өнімді алып кетеді.
Зәр шығаруы
Шаян екі жасыл без арқылы зәр шығарады. Жасыл бездер- сыртқа шығаратын өзекшелері бар дөңгелек қалташалар. Осы бездерден бөлінген сұйық өнім қанға барып, тамыр қабырғаларынан сүзіледі , еріген заттар сыртқа төгіледі. [1]
Дереккөздер