Bir bor ekan, bir yo'q ekan. Qadim qadim zamonda bitta chol bo'lgan ekan. U dehqonchilik bilan shug'ullangan ekan. Kunlarning birida u o'z yeriga bir sholg'om ekibdi. Bu sholg'om boshqalariga o'xshamaydiganday tuyulibdi. Ertasi kuni o'sha sholg'om katta bo'lib o'sib chiqibdi. Chol uni yerdan sug'urib olaman deb tortibdi, tortibdi, torta olmabdi. Keyin u kampirini chaqiribdi. Kampir ikkalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Kampir qizini chaqiribdi. Uchalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Qizi kuchukchani chaqiribdi. To'rttolovi birgalikda tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Kuchuk mushukni chaqiribdi. Beshalasi tortishibdi, tortishibdi, sholg'om chiqmabdi. Mushuk sichqonni chaqiribdi. Sichqon, mushuk, kuchuk, qizi, kampir va chol sholg'omni tortishibdi, tortishibdi va sholg'om otilib chiqibdi. Chol sholg'omni kattaligidan uyiga sig'dira olmabdi. Bitta sholg'omning o'zi anchaga yetibdi. Shunday katta sholg'omni chol, kampir, qizi, kuchuk, mushuk va sichqon faqat birdam harakatlanibgina chiqara olishibdi. "Kuch - birlikda" deb bejiz aytishmagan.
Линия сравнения |
Древнегреческий полис |
Римская гражданская община |
Гражданская община Гражданство |
Полис Рождение в полисе, владение участком земли |
Цивитас Принадлежность к патрициям (позднее и к плебеям), владение земельным наделом и право носить оружие |
Права и обязанности гражданина |
Участие в управлении и решении всех дел полиса; участие в выборах; защита полиса от врага; участие в религиозных церемониях |
Участие в народном собрании (принятие законов); воинская повинность |
Экономическая основа |
Частная собственность на землю |
Коллективная собственность на землю, распределявшуюся между большими семьями — фамилиями (сочетается с частным землевладением) |
Роль рабства |
Широкое использование труда рабов |
Классическое рабство |