маятниктің тербелістері тепе-теңдік жағдайынан шығарылған кезде оған берілетін механикалық энергияның бастапқы қорының арқасында мүмкін.
маятник тербелісінде:
- тепе-теңдік жағдайында қ және, демек,
дененің кинетикалық энергиясы барынша жоғары.
- маятниктің әлеуетті энергиясы кинетикалық энергия (қ) нөлге тең болғанда максимальды.
маятниктің тепе-теңдік жағдайынан ең жоғары ығысумен жағдайға қозғалғанда кинетикалық энергия әлеуетті энергияға айналады.
тепе-теңдік жағдайына ең жоғары жылжу жағдайында орын ауыстыру кезінде әлеуетті энергия кинетикалық энергияға ауысады.
егер тербеліс бос болса, яғни үйкеліс болмаса, онда механикалық энергияның сақталу заңы орындалады: кинетикалық және әлеуетті энергия сомасы өзгеріссіз
қалады.
еріксіз тербелістер
сыртқы периодтық күштің әсерінен болатын жүйенің өшпейтін тербелістері еріксіз тербелістер деп аталады.
еріксіз тербеліс тудыратын күш мәжбүрлі немесе ұйытқышты күш деп аталады
Основное уравнение вращательного движения твердого тела с моментом инерции j вокруг неподвижной оси z имеет вид
(1.1) где - угловое ускорение, m - момент внешних сил. для экспериментального доказательства этого соотношения в работе используется маятник обербека (рис.3). он состоит из четырех стержней a и двух шкивов различного радиуса r1 и r2, укрепленных на одной горизонтальной оси. по стержням могут перемещаться и закрепляться в нужном положении четыре (по одному на каждом стержне) груза одинаковой массы m'. при груза массы m, прикрепленного к концу намотанной на тот или иной шкив нити, маятник может приводиться во вращение. пренебрегая силами трения и считая нить невесомой и нерастяжимой, можем написать: уравнение вращательного движения маятника
тербеліс қозғалысы кезіндегі энергияның түрленуі
маятниктің тербелістері тепе-теңдік жағдайынан шығарылған кезде оған берілетін механикалық энергияның бастапқы қорының арқасында мүмкін.
маятник тербелісінде:
- тепе-теңдік жағдайында қ және, демек,
дененің кинетикалық энергиясы барынша жоғары.
- маятниктің әлеуетті энергиясы кинетикалық энергия (қ) нөлге тең болғанда максимальды.
маятниктің тепе-теңдік жағдайынан ең жоғары ығысумен жағдайға қозғалғанда кинетикалық энергия әлеуетті энергияға айналады.
тепе-теңдік жағдайына ең жоғары жылжу жағдайында орын ауыстыру кезінде әлеуетті энергия кинетикалық энергияға ауысады.
егер тербеліс бос болса, яғни үйкеліс болмаса, онда механикалық энергияның сақталу заңы орындалады: кинетикалық және әлеуетті энергия сомасы өзгеріссіз
қалады.
еріксіз тербелістер
сыртқы периодтық күштің әсерінен болатын жүйенің өшпейтін тербелістері еріксіз тербелістер деп аталады.
еріксіз тербеліс тудыратын күш мәжбүрлі немесе ұйытқышты күш деп аталады