1. Ұлы географиялық ашылымдар (XV-XVII эв.). Ешқандай тарихта мұндай географиялық ашулар кезеңі болған жоқ. бұл бүкіл әлемнің тағдыры үшін үлкен маңызға ие болар еді. XV ғасырда. теңіз экспедициялары жасады. Олардың ішіндегі ең көрнектісі - Кристофер Колумбтың испандық экспедициясы. Колумбтың экспедициялары Пиреней түбегінен 1492 жылы 3 тамызда жүзіп кетті. және дәмдеуіштер мен алтынға бай Үндістанға батыс теңіз жолын іздеуге кетті. 2. Ш.Уалихановтың сіңірген еңбегі сан жағынан емес, Қашқарды бірінші барлаудың үш кемесі соншалықты маңызды. оның замандастары - ғалымдар. әскери мамандар, жазушылар бұл тамаша саяхаттың нәтижелерін нағыз географиялық жаңалық деп санады. еңбек «үкімет пен ғылым үшін өте пайдалы».
северных точек у россии две:
на острове рудольфа (земля франца-иосифа, мыс флигели), 81°49' с.ш.;
на континенте — мыс челюскин, 77°43' с.ш.
южная точка — на границе с азербайджаном, юго-западнее горы базардюзю, 41°11' с.ш.
восточных точек две:
на острове ратманова (острова диомида в беринговом проливе), 169°02' з.д.;
на континенте — мыс дежнёва, 169°40' з.д.
западная точка — на косе в калининградской области, 19°38' в.д. называют еще западную точку компактной части россии, то есть без учета калининградской области, — в псковской области, чуть севернее стыка границ эстонии, латвии и россии(27°17' в. но при этом создается впечатление, что калининградскую область считают как бы и не нашей; мы эту точку в дальнейшем выделять и принимать во внимание не будем.