«Византия мен Түрік қағанаты арасындағы қарым-қатынасы»
Истеми (Есте би) кеше ғана жібектей жұмсақ көрінген Иран шахымен тіл табысу үшін екі қайтара елші аттандырды. Алғашқы елші Иран шахынан жартымды жауап естімей қайтты. Иран шахы түрік елшілері мен саудагерлері апарған бір керуенге тиелген жібек маталарды қонақтарының көз алдында өртеп, ақшасын эфталиттер елшісі Катулфтың кеңесімен бұйымның ақысын алтынмен санап берді де, келген іздеріңізбен кейін қайтыңыздар дегендей қолдарын Талас жаққа қарай шошайтты. Бұл қорлыққа да көнген қаған тағы елші жіберді. Бірақ олардың туған жеріне - түріктер еліне Талас қаласына өліктері ғана оралды. Бір елші ғана емес, оның қасындағы қосшылары да үшеуінен басқасы түгелдей көз жұмды. Парсылар түрік елшілері ыстық күнге шыдай алмай қаза болды десе, Истеми қаған өз адамдарының өлімі әдейі улаудан болғандығын жансыздары арқылы білді. Мұның өзі аталы-балалы қаған мен шах билеген екі мемлекеттің арасында бір қырғын соғыс болатындығын білдіргендей еді . Византия үшін бұл іздегенге сұрағандай болды, елшісі Земархты Талас қаласындағы - Истеми қағанға аттандыруға асықты. Түріктер Ұрым деп атайтын Византияның императоры II Юстиниан өз елшісіне қағанмен Иранға қарсы одақтасуды, ең болмаса жібек маталарды сатып алу жөнінде шарт жасасуды тапсырмақ болатын. Осы соңғы мүдде өзі орындалғанның өзінде тілі жұмсақ гректер жауынгер түріктерді түбінде дегеніне көндіретіндігіне сенді. Ұрым еліне грек елшісінен бұрын түрік елшісі соғды Маниах келді. II Юстиниан тәңірдің өзі жібергендей түрік елшісін құшақ жая қарсы алып, жібек саудасына да, ең бастысы - Иранға қарсы соғысуға да бірден келісті. Император II Юстиниан елші Маниахты үлкен сый-сияпатпен Талас бойына қайтарып, қасына өз елшісі Земархты қосып берді. Византия тарихшысы Менандр «Агафия тарихының жалғасы» деген еңбегінде 568 жылы Земарх Талас өзені жағасындағы Талас қаласын мекендеген түрік қағаны Истемиге барғанын жазады.
Объяснение:
.
ні тому що козацькі літописи частіше пр війну та волю
Объяснение: