Рабский труд был дёшев, но низкопроизводителен, потому что работали они из-под палки, ничего за свой труд не получали, кроме скудной еды, а о сохранности хозяйского инвентаря вообще не думали, поэтому часто его ломали. К закату рабовладельческого строя уже были созданы достаточно сложные сельхозорудия - плуги с широким отвалом, конные сеялки и т.д. Только большинству хозяев, пользовавшихся рабским трудом, было невыгодно их приобретать - всё равно рабы, которым было по барабану устройство этих орудий, их сломают. Было гораздо выгоднее давать рабам простой и дешёвый инвентарь по принципу: сломают - не жалко.
1.природные и климатические условия, положение территории всегда оказывали влияние на образ жизни народов и на формирование общественного развития и в итоге – на своеобразие возникавших в различных регионах цивилизаций. так было и с древней грецией. взаимодействие человека с окружающей средой является одной из важнейших частей цивилизационного развития, в результате которого происходит как складывание отличительных социопсихологических черт характера у всего этноса, так и создание определенной картины мира у конкретных его представителей. кроме того, любое общество в рамках цивилизации всегда стремилось по возможности гармонизировать свои отношения с природной средой, что непосредственно оказывает влияние на формы хозяйствования и их результаты, а опосредованно – на все аспекты жизни, от культуры до политики. особенно сильным оказывается воздействие природных условий на первоначальном этапе формирования цивилизации.
важнейшую роль в становлении древнегреческой цивилизации сыграло море. средиземное море, которое омывает материки с различными условиями и с разным составом населения, вообще сыграло важную роль в человечества. средиземноморье было одним из регионов, где зародились и расцвели многие древние цивилизации. это зона с мягким субтропическим климатом, благоприятным для занятия сельским хозяйством. прибрежные воды, где осуществлялось каботажное плавание, создавали наилучшие условия для контактов между средиземноморскими , что способствовало их быстрому культурному развитию.
особенно благоприятными условиями отличается эгейское море, омывающее на западе полуостров, а на востоке – малую азию. береговая линия эгейского моря изрезана многочисленными бухтами и заливами, а море усыпано расположенными близко друг к другу островами. во всей греции нет точки на суше, которая бы отстояла от морского побережья далее чем на 90 километров, а в открытом море нет точки суши, удаленной от другой суши далее чем на 60 километров. это позволяло уже в древности на небольших суденышках отправляться в плавание через море: передвигаясь от острова к острову, они не теряли из виду спасительную сушу. эгейское море стало своеобразным мостом, по которому культура древневосточных цивилизаций пришла к европы.
2.древнегреческая демократия, то есть государственное , переводимое на язык как "народовластие", было прямым: все полноправные граждане государства участвовали в его через народное собрание. в современных государствах демократия представительная, то есть государство через представителей гражданского общества - депутатов, сенаторов и т. д.
преимущества это демократия избирательная способность населения минус плохая арганезованночть, безработица
Қазақ даласы ежелден Ресеймен көрші болғандықтан екі мемлекеттің өзара саяси экономикалық, мәдени қарымқатынасы ерте басталды. Міне, осы қарымқатынастың қандай дәрежеде болып, қалай тарихи сипат алғанын, сондайақ бұл жағдайлар қазақ халқының рухани өміріне қаншалықты дәрежеде әсер еткенін зерттеп білудің тарихи маңызы зор. Бұл мәселе кеңестік тарихнамада кең тұрғыда қамтылып, зерттелді. Бірақ, бұл еңбектер бүгінгі күннің талабына толық жауап бере алмай отыр. Ресейдің қазақ жеріндегі атқарған «миссиясына» орыс тарихнамасы, оның батыстағы еуроцентристік пікірлестері «өркениеттілік», «ағартушылық» сипатта бағалады. Ал кеңестік тарихнама ғылымы болса, осы саясиидеялық пиғылды одан әрі жанжақты дамытып жұртшылықтың ойсанасына сіңіруге тырысып бақты. Тіпті кейінгі жылдары орын алып отырған демократияны пайдаланып, сондай бағытты қолдап, кейбір шовинистер бірқатар мақалалар жариялады. Мәселен, Г.Старченков Патшалық Ресейдің қоныстандыру саясатын, XX ғасырдың 3040 жылдарындағы репрессия, сондайақ, тың және тыңайған жерлерді игеру мәселесін Қазақстандықтар үшін «алтын ғасыр» болды дейді 135 . Біздің ойымызша, бұл пікір отарлау дәуірінен бастау алған, кеңестік кезеңде өрістей түскен, сол пікірді бүгінгі демократияны пайдаланып бекіте түсуге ұмтылған нағыз жан дәрмендік екені сөзсіз. Олай болса, бұл мәселе хақында болашақ ұрпаққа дұрыс бағдар беру қажетақ. Ресейдің шығыс елдерімен байланысқа белсене көшуі XVXVI ғасырлардан басталады. Орыс елшілігі қазақтар арасына алғаш ресми сапармен XVI ғасырдың бірінші жартысында келсе, осы ғасырдың екінші жартысынан бастап мұндай қарымқатынас жиілей түсті. Мәселен, 1569 және 1573 жылдары қазақ даласына келген Семен Мальцев пен Третьяк Чебуков қазақ халқының өмірімен, тұрмыстіршілігімен, жер жағдайымен жете танысып, дипломатиялық қарымқатынас орнату жөнінде келіссөз жүргізді. Орыс отаршылары қазақ даласына 1580жылдардан бастапақ ене бастады. Өйткені өзара қырқыс салдарынан Мәскеу княздігінен жеңіліс тапқан Ермак ығысып, жан сауғалай, орыс қаруының күшімен жаулап алған ІбірСібір жұртының негізінен қыпшақ, арғын, найман, жалайырлардан тұратын 136 халқын құлдыққа салмақшы болды.