еменов-Тянь-Шанский қазақтар туралы: "Бұларды оқытудың қажеті жоқ. Салт-дәстүрлері түгел тұнып тұрған білім!" деген екен.
Италияның қазіргі заманғы кәсіпкері Реналью Гаспирин: «Мен әлемнің 141 елін аралаған адаммын. Солардың ішінде өз мемлекетінде өз тілінде өмір сүре алмай отырған бейшара халықты көрдім. Олар — қазақтар», — деп жазыпты.
Қазақ әні Москваны басып кетті ғой! Қазақтың қандай талантты ел екенін білгің келсе, "Қыз Жібегін" көр! Күләш Бәйсейітова артық-кемі жоқ - бұлбұл!
(с) Александр ФАДЕЕВ, (1936 жылғы онкүндіктен кейін Всеволод Ивановқа айтқаны).
"Қазақтар мен түріктердің мемлекеттік шекараларының қиыспайтындығы да, елтаңбаларының бір-біріне ұқсамайтындығы да бір-бірінен бөле алмайды. Біз түбі де, тегі де бір халықпыз. Аталы тұқым ешқашан азып-тозбайды»
(с) Тайып Ердоған.
"Қазақ халқының мәдениетінің, рухының қаймағы бұзылған жоқ. Тегі - сол тек, ол - "көк бөрі". Қанша дауыл соқсын, үскірік аяз шалсын қиындықтарды жеңіп, даламен де, қаламен де, жалпы әлеммен бірге үндестікте келе жатыр. Бұл көкжалдық емей немене?!"
(с) Намык Кемал Зейбек.
P.S. Намык Кемал Зейбек - Түркия Республикасының бұрынғы мәдениет министрі.
Григорий Потанин, орыс ғалымы:
Қазақтар – еті тірі, дені салауатты, өмірге іңкәр халық. Олар сауық-сайранды жаны сүйеді, ашық түсті киім-кешекті, өмірінде мереке, той-думандарды ұнатады. Әртістік өнер мен сәнді жасану жарыстары қазақтардың бойына атаққұмарлық нышанын дарытуы да ықтимал, мұның өзі оларды француздарға ұқсататын секілді. Афиндықтар тәрізді қазақтар жаңалықты әдеттен тыс ұнатады.
Мейлі дала құнарының аңқасы кеуіп қалса да, мейлі табиғат шөлейтке төнген қатерге қарсы күресте дәрменсіз болса да, қазақ өмірі үшін халықтың рухани қан-тамырында күш-жігердің көл-көсір қайнар көзі бар, тек қазақтардың өздері осы қайнардан теріс айналмаса болғаны.
«В юрте последнего киргизского царевича»
Николай Зеленд, ресейлік дәрігер:
Қазақ – қызу қанды халық. Оның рухында жайсаңдық, ізгілік тән, ұдайы жайдары жүреді. Сергек әрі еліктегіш келеді. Жүйкесі көмбіс, ашуланбайды. Бар ниетімен ақкөңіл, адал, басқаның қайғы-қасіретіне ортақтасқыш, қонақжай, салауатты және төзімді. Олардың бойында қатыгездік пен кекшілдік жоқ. Ұрыста немесе шабуыл кезінде ажалмен бепте-бет келсе ешқандай абыржымайды. Мейілінше тату-тәтті өмір сүруді қалайды. Әйелдері иманжүзді, ақылды.
«Киргизы» Омск, 1885
Түркі халықтарының ішіндегі ең суретшіл, образды тіл – қазақ тілі. Қазақтар өзінің шешендігімен, әсем ауыз әдебиетімен де даңқты.
(с) С.Малов.
Қазақ халқы туралы басқа ұлт өкілдерінің сөздері:
1) “Қазақ халқының мәдениетінің, рухының қаймағы бұзылған жоқ. Тегі - сол тек, ол - "көк бөрі". Қанша дауыл соқсын, үскірік аяз шалсын қиындықтарды жеңіп, даламен де, қаламен де, жалпы әлеммен бірге үндестікте келе жатыр. Бұл көкжалдық емей немене?!”–деген екен Түркия Республикасының бұрынғы мәдениет министрі Намык Кемал Зейбек.Мен бұл пікірмен толықтай қосыламын.Себебі, қазақ халқы қаншама бейнетті көрсе де,ажырамады,өзгелерді жеңе білді.Кезінде қазақ халқы білімімен,бірлігімен егемендігін сақтап қалса,бүгінде білімімен өзгелермен теңеседі.
2) Ал ресейлік дәрігер Николай Зеленд:“Қазақ – қызу қанды халық. Оның рухында жайсаңдық, ізгілік тән, ұдайы жайдары жүреді. Сергек әрі еліктегіш келеді. Жүйкесі көмбіс, ашуланбайды” – депті.Шынында да,қазақ халқы күні бүгінге дейін өзінің жомарттығымен,қонақжайлылығымен,ақкөңілдігімен өзгелерге өнеге.Пікірде айтылған қасиеттер әр қазақтың бойынан табылады десек, қателеспейміз.
3) “Бүкіл еуропалық Ресейдің көлеміндей жерді Еділ жағалауынан Тарым алқабына дейін, Амударияның аяғынан Ертіске дейінгі өңірді алып жатқан қазақ ұлтын бөгде әскерлерге ұшырамаған ең таза түрік нәсіліне жатқызуға болады. Олар жақыннан қыз алыспайтын эгзогамистерге жатады”,-депті француз географы Элизе Рекло .Иә, қазақ халқы жеті атаға дейін қыз алысып,қыз беріспейді.Соның арқасында қанымыз таза,деніміз сау.Халық арасында қанның араласуынан,орынсыз некенің кесірінен балалар неше түрлі аурумен туып жатқан жоқ.Бұл біздің тағы бір мақтанар тұсымыз.
Отбасы-бұл ерлер мен әйелдердің некеге негізделген шағын әлеуметтік топ. Неке-бұл бір-біріне және балаларға қатысты құқықтары мен міндеттеріне негізделген ерлер мен әйелдердің отбасылық одағы. Отбасы-бұл бақыт, махаббат және сәттілік. Әрбір адам үшін отбасы-бұл бастау бастауы, ал қоғам үшін-әлеуметтік-экономикалық дамуды ынталандыратын оның құрылымының маңызды буыны.Отбасы функциялары. Репродуктивті-қоғамға жаңа мүшелер береді, бұл өте маңызды, балаларды тәрбиелейді, қоғамда өмір сүруге жарамды етеді. Адам және туыстық байланыстарға негізделген отбасы қазіргі адам қоғамының ең тұрақты, сенімді бірлігі болып табылады, сондықтан кез келген мемлекетте ол тұрақтандырушы және реттеуші рөл атқарады. Отбасы болмаса да, қоғамның өмірін құқықтық нормалармен — заңдармен реттеу қиын болар еді. Отбасы мүшелері бір — біріне білім, әсер, жаңалықтар туралы ақпарат бере отырып, өзара белсенді қарым — қатынас жасайды, сондықтан отбасы коммуникативтік қызметті де атқарады.