"Спортшы болғыңыз келеді ме?Неліктен?" тақырыбында диалог.
- Сәлем,Самат? Қалың қалай?
- Сәлем,Әсел.Жақсымын,сен ше?
- Мен де бәрі жақсы.Мектепке дейін жолды қысқарту үшін әңгіме айтып барайықшы.
- Жарайды.
- Айтшы,Самат.Осы сен өскенде кім болғың келеді?Немен айналысатының жайлы ойланып көрдің бе?
- Әрине,көп ойландым.Мен болашақта спортшы боламын деп шештім.
- Неліктен спортшы болғың келеді?
- Біздің ата-бабаларымыз асқан батыр да батыл,күшті де көсем болған.Мен де сол балуан ата,ағалармыздың жолын қуғым келеді.Бұл мамандықты таңдауымның себебі жай ғана салауатты өмір салтын ұстану емес.Мен елімнің атын шығаратын спортшы болсам деймін.Ал сен ше?
- Мәссаған,керемет! Ал мен тігінші болғым келеді.Қазақы нақышта киім-кешектер шығаратын боламын.
- Онда сен маған жарыстарға киетін шапан тігіп бересің ғой,ия?
- Әрине,Саамат.
- Керемет.Онда екеуміз де арманымызға жету үшін еңбектенейік.
- Ия,мақсатымызға қалай да жетуіміз керек.Мектепке де жетті.Кездескенше!
- Кездескенше,Әсел!
Қазақстан жеріндегі тұңғыш теміржол магистралі 1894 жылдың 25 қазанында Покров слободасы (бүгінде РФ Саратов облысындағы Энгельс қ.) - Орал тар табанды темір жол телімінің құрылысы аяқталғаннан кейін ашылды. Осы жолдың 130 шақырымы қазіргі Қазақстан жері арқылы өткен. Арада 4 жыл өткеннен кейін Урбах-Астрахан тар табанды темір жол іске қосылды. Мұның да 77 шақырымы қазақ даласын басып өтті.
Солтүстік Қазақстанның дамуы үшін 1891-1896 жылдары салынған Транссібір магистралінің, дәлірек айтқанда, оның «қазақстандық» 190 шақырымының маңызы зор еді. Бұл жол қазақ пен орыс халықтарының экономикалық және мәдени жақындасуына үлкен үлесін қосты.
1901-1906 жылдары Қазақстан жерінің 1660 шақырымдық аумағын алған, Орта Азия мен Ресейдің орталығын қосатын, Орынбор-Ташкент темір жолы салынды.
1914-1917 жылдары болашақ Түрксібтің бір бөлігі Жетісу жолының Арыс-Пішпек телімі салынды.
1915 жылы Челябинскі-Троицкі-Қостанай (Қазақстан арқылы 166 км.) магистралі салынды.
1915-1917 жылдары соғылған Алтай темір жолының (Новосибирск-Семей) 122 шақырымы Қазақстан жері арқылы өтті. Бұдан басқа 1918 жылға дейін 117 шақырымдық Екібастұз-Ермак тар табанды темір жолы жұмыс істеп тұрды. 1918 жылға қарай Қазақстан аумағындағы шойын жолдың жалпы ұзындығы 2,6 мың шақырымға жетті.
Кеңес заманының алғашқы темір жолы 1920-1922 жылдары салынған Петропавл-Көкшетау телімі болды. Қазақстанның түкпірдегі аймақтарын дамыту және астықты шығару қажеттілігіне байланысты 1926-1931 жылдары Бурабай-Курорты және Ақмола стансалары арқылы Қарағандыға дейін жалпы ұзындығы 700 шақырымнан асатын жол салынды. 1924 жылы Құлынды-Павлодар теміржол желісі құрылды. Ембідегі мұнай кәсіпшілігінің дамуына 1926 жылдан басталған Гурьев-Доссор тар табанды жолы ықпал етті.
1927-1930 жылдар аралығында салынған ұзындығы 1444 км Түркістан-Сібір (Түрксіб) магистралінің аяқталуы заманалық оқиға болды. Ол Қазақстанды Сібірмен байланыстырып, республиканың экономикалық дамуына және шөлді жерлердің игерілуіне әсер етті.
Орталық Қазақстан өңірінің өндірісі үшін 30-шы жылдары салынған Ақмола-Қарағанды, Қарағанды-Балқаш (490 км), ал оңтүстік үшін Шымкент-Ленгір жол телімдері зор маңызға ие болған. Алтай тау кен өндірісінің дамуында 1930 жылы салынған Локоть-Защита (235 км), сосын Лениногорскіден Зыряновскіге дейін созылған жол шешуші рөл атқарды.
Соғыс - ең қорқынышты, қатал құбылыс. Соғыс көптеген адамдардың өмірін қиды, олардың ішінде жазықсыз адамдар - балалар, әйелдер, қарт адамдар. Кеңес Одағының барлық халқы Ұлы Отан соғысына қатысты, тіпті қарттар мен балалар да өз Отанын қорғауға тұрды. Кім соғыса алмаса, тылда майданға көмектесті. Біздің ата-бабаларымыз еліміздің бостандығы мен тәуелсіздігі үшін күрескен! Біздің батыр бабаларымызға мадақ!