Қайда баражатқан шалсың? ККел екеуміз күш сынасайық-деп қазандай бір тасты көтеріп, аспанға лаұтырып жібереді де, қайта қағып алып: Ал, шал, осылай етші дейді. Қаңбақшал сасып қайтерін білмей, тасты құшақтап, аспанға бір, тасқа бір қарап, күнімен тұрады. Сонда дәу: Е. не қып тұрсын? лақтыр дейді. Шал: Аспанға лақтырсам, аспан айналып жерге түседі ау.деп, жерге қақпай түсірсем, жер ортасынан ойлып түсе ме? деп, қауыптеніп тұрмын дейді. Сонда дәу келіп, шалдың қолынан ұстай алады да:Ақсақал лақтырмайақ қой, текке қырыламыз деп жалынып қойғызады 2 Шал үйіне келіп, кемпіріне:Ертең дәу қонаққа келеді дегенде: Ойбай немізді береміз? деп сасады кемпір. Шал тұрып: Дәудің төбесі көрінгенде мен есіктің алдында отырамын. Сонда сен оның көзінше не істеймін шал деп маған қара мен не десем соны істемекші болып пышақты алып тұра ұмтыл деп кемпіріне үйретіп қояды
І.Кіріспе. Ақ бұлттай кірсіз табиғат. ІІ. Негізгі бөлім 1) Табиғат тіршіліктің қайнар көзі. 2) Табиғат пен адам тамырлас. ІІІ. Қорытынды. Табиғатты қорғау- біздің парызымыз Табиғаттың ғажайып әсемдігін көз алдына елестете отырып, өзің бір керемет сезімге бөленесің. Табиғаттың бар әсемдігін, бар кереметін, оның әрбір әсерін сөзбен де, жазумен де жеткізу оңай емес. Оның керемет көрінісі жаныңды тербетеді. Бұлттары аппақ мақтадай, шөптері жасыл кілемдей төселген. Табиғат - тіршілік көзі. Оның әрбір әсері адам өмірінде үлкен роль атқарады. Аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес еді. Жыл мезгілдерінің өзгеруі де, табиғатты одан әрі әсерлейді. Әр жыл мезгілі әр қилы. Төрт жыл мезгілі бізге төрт түрлі ғажайып күйін сыйлайды. Таудан сарқырап аққан өзеннің айналасында өксіген оттай жанған жануарларды көрудің өзі керемет көрініс емес пе?! Бау-бақшада өскен жеміс-жидектердің иісі мұрын жарады. Жайқалып өскен түрлі гүлдер көзге өз кереметтігін сыйға тартады. Аспаннан күннің көзі түскенде, жердің жүзі қуана қыбырлайды. Көлдер қойнын ашса, қаңқылдап оған құстар қонар. Табиғат жайлы өнегелі сөздер, мақалдар мен өлең- жырлар да аз емес. Оның керемет әсемдігін жырлаған, суреттеп жазған ақындар баршылық. Табиғат көркемдігін өз өлең-шумақтарында жырлаған ақындардың қатарында Абай Құнанбайұлы («Жаз!, «Күз», «Қыс»), Сұлтанмахмұт Торайғыров («Шілде»), Қасым Аманжолов («Дауыл»), Ыбырай Алтынсарин («Өзен») сияқты ақындарды атауға болады. Шалғайын шалқар маушыған Бұлт келді, көктем кір кетті. Топырлап ұрған тамшыдан, Топырақ иісі бұрқ етті. Шілде мен тамыз пышаны Шаң ғана болса, Қалдырма Терезелер құшағын Түгелдей ашшы жаңбырға,- деп Қадыр Мырзағали атамыз әсем табиғатты жырлады. Табиғат көркемдігін ақ қағаз бетіне түсірген ақындарымыз оның құдіретін білген. Сол өлең жолдарын болашақ ұрпаққа, яғни бізге қалдырып отыр. Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
