Оқу мақсаты
7.О4 Мәтіннің идеясын,мақсатты аудиториясын салыстырып,талдау жасау.
Бағалау критерийі:
Мәтіннің идеясын,мақсатты аудиториясын салыстырады, талдау жасайды.
1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқы.
А мәтіні
Бір жыл бойы Мәншүк әскери комиссариаттан өзін әскерге жіберу туралы өтінді. 1942 жылдың 13-ші тамызында Алматыдан 100-ші атқыштар бригадасы майданға аттанды. Оның құрамында 4890 жауыңгер, оның ішінде 2 қазақ қызы – дәрігер Мәриям Сарлыбаева және Мәншүк Мәметова болған екен. Бригаданы ұлы дана ақын Жамбыл өлеңімен шығарып салыпты.
Әскердің қиындығын Мәншүк ерлермен қатар көрді – жер жорғалап, судан жүзіп, қалың ну ормандардан өтті, пулемет атып үйренді. 21-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының ең жақсы пулемет атқышы атағына ие болды. Ол ержүректің үлгісі болды, оны дивизия жауыңгерлері мақтан тұтты. 1943 жылдың 15-ші қазанында Псков облысындағы Невель қаласын босату үшін Изоча станциясындағы 173,7 биіктігінде өте қатал соғыс болды. Мәншүк өзінің әскери бөлімінің шабуылын пулемет отымен қолдады. Мәншүктің басына оқ тиді. Соңғы күшін жинап, Мәншүк пулеметін ашық жерге алып шығып, жолдастарына жолды тазалап, фашистердің тікелей бетіне атқан. Өлі Мәншүк пулеметтің саптарын қолына тастай қатты қысып алған. Сол қан майданда Мәншүк Мәметова ерлікпен қаза тапты.
Б мәтіні
Сәлем!
Қайырлы таң, қымбатты Сапура!
Менің хатымның саған қашан жететінін білмеймін, бірақ сонда да өзімнің жауынгерлік өмірімдегі соңғы жәйтті хабарлауға асығамын. Қазір мен жол үстіндемін, ладыңғы күні атанғанбыз, бүгін, сірә, көздеген жерге кетіп қалармыз деп ойлаймын, бірақ бұл аса анық емес. Қайда бет алғанымды өзің былайша да түсінесің ғой деп ойлаймын. Бірақ, сенен бұл жөнінде қынжылмауды өтінемін, неге десең мектепте әлде де болса бір - қатар уақыт оқуға қалдырса да, өзім сұранып аттандым.. Өміріме өкінішім жоқ.. Бірақ жүректі билеген бір қалтқы ой бар. Жоқ, ол - өзім турал емес сенімен, сәбилермен, жеңгеммен, жалпы туыстарыммен кездесе алмағаным. Жеңешеме мені майданға аттанды, көңіл хошы тамаша, хал - ақауы өте жақсы, тек қобалжымасын деп тілек айтады деп жаз. Ол кісіге Әлия сәбилерге мейірімді қаруды өтінеді деп жазуды өте сұраймын. Жеңешем балаларды адал ниетті, батыл, халық ісіне берілген, әсіресе ата - аналары мен жақындарын сыйлайтын адам болатындай етіп тәрбиелесін.
Өмірде барлық жақсылыққа жет деген өзіңе дара ізгі тілекпен Әлия
1 тапсырма Мәтіндерді кесте бойынша салыстырыңыз.
Екі мәтіннің ұқсастығы
Екі мәтіннің айырмашылығы
Тақырыбы
Мазмұны
Идеясы
Мақсатты аудиториясы
2-тапсырма
«Бүгінгі күннің батырлары – тілі мен ділін білетін, елі мен жерін сүйетін жастар» деген пікірмен келісесіз бе? Келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп, эссе жазыңыз. Эссе құрылымы мен дамуын сақтаңыз. Көлемі – 80-100 сөз.
Эссе жазу барысында ұсыныстарды ескеріңіз!
Алдымен тақырыпқа топтастыру жасап алыңыз.
Тақырыптан ауытқымас үшін жүйелі жоспар құрыңыз;
Сөз санын да жоспарлаңыз;
Нақты аргументтер келтіріңіз;
Келісу/келіспеу себептерін көрсетіңіз;
Эссе шаблонын сақтап, сауатты жазыңыз!
Дескриптор Білім алушы
эссе тақырыбын анықтайды;
эссе құрылымын сақтайды;
- жүйелі, байланыстыра баяндайды;
көтерілген мәселе бойынша келісу/келіспеу себептерін жазады;
эсседегі сөз саны нормаға сай.
3-тапсырма
1-тапсырма
Берілген одағайларды түрлеріне қарай топтастырыңыз. Әртүрлі мәндегі одағайлармен сөйлемдер құрастырыңыз.
Пәлі, түу, ойпырай, моһ –моһ, тәйт, уһ, алақай, кә-кә, жә, пай – пай, туу, уһ, әттең, құрау-құрау, аһ, шөре-шөре, көс-көс, айт.
Көңіл күй одағайлары Жекіру одағайлары Шақыру одағайлары
Берілген сөйлемдердегі көп нүктенің орнына тиісті одағайларды қойып оқыңыз.
Түрлерін ажыратыңыз.
а) ……., тісім ауырып тұр, қабылдай ма?
…….! Мына бөрік сізге керемет жарасып тұр.
…….. Достар түгел жиналыпты.
Ал ешкіге дейміз.
Керекті сөздер: бәрекелді, шөре-шөре, ай, пайпай, ойпырмай
қою кестесі
Объяснение:
Леонардо ди сер Пьеро да Винчи – человек искусства эпохи Возрождения, скульптор, изобретатель, живописец, философ, писатель, ученый, полимат (универсальный человек).
Будущий гений родился в результате любовной связи благородного Пьеро да Винчи и девушки Катерины (Катарины). По социальным нормам того времени брачный союз этих людей был невозможен из-за низкого происхождения матери Леонардо. После рождения первенца ее выдали замуж за гончара, с которым Катерина прожила остаток жизни. Известно, что от мужа она родила четырех дочерей и сына.
Первенец Пьеро да Винчи три года жил вместе с матерью. Отец Леонардо сразу после его рождения женился на богатой представительнице знатного рода, но законная супруга так и не смогла родить ему наследника. Через три года после заключения брака Пьеро забрал сына к себе и занялся его воспитанием. Мачеха Леонардо умерла через 10 лет, пытаясь родить наследника. Пьеро женился вторично, но снова быстро овдовел. Всего у Леонардо было четыре мачехи, а также 12 сводных братьев и сестер по отцовской линии.